Sytuacja polityczna Grenlandii na przestrzeni dziejów

Od Inuitów i wikingów do Wspólnotowego Królestwa Danii.

W orbicie Skandynawii. W północnym regionie polarnym leży największa niekontynentalna wyspa Ziemi – Grenlandia. Przed dotarciem do jej wybrzeży Europejczyków była zamieszkiwana przez Inuitów. Wikińskie osadnictwo rozpoczęło się w 982 r. W 1261 r. stała się częścią Królestwa Norwegii, które w 1380 r. znalazło się w unii z najsilniejszą wówczas w świecie skandynawskim Danią (a wyspa stała się ostatecznie terytorium podległym Kopenhadze). W 1397 r. związek rozszerzono na Szwecję, zawiązując unię kalmarską. (Przetrwała ona do 1536 r., kiedy Szwedzi z niej wystąpili). W tym czasie, na skutek ochłodzenia klimatu, grenlandzkie osady utraciły kontakt z Europą. Sadyby wikińskie na wyspie opustoszały prawdopodobnie w latach 1380–1420. I chociaż lokalna nordycka populacja wymarła, duńscy królowie nigdy nie zrzekli się zwierzchności nad tym obszarem. Ponowne osadnictwo rozpoczęło się w drugiej połowie XVIII w., głównie za sprawą łowców fok i wielorybników. Z czasem coraz większe ich grupy zaczęły zimować na wyspie, a w 1721 r. norweski pastor Hans Edge (zwany apostołem Grenlandii) założył osadę, co zapoczątkowało stałe wpływy dualistycznego państwa.

Unia norwesko-duńska została zerwana po wojnach napoleońskich, ale Grenlandia wraz z Islandią i Wyspami Owczymi pozostała przy Danii. W 1749 r. powstała Kompania Handlowa, która z królewskiego nadania w praktyce zarządzała wyspą, zajmując się wielorybnictwem, skupem skór, a także zaopatrując ewangelickich misjonarzy (w tym placówki prowadzone przez Hansa Egede w Gothab oraz misjonarzy Braci Morawskich w Neu-Herrnhut i Lichtenfels) i prowadząc faktorie w Christianshaab, Jakobshavn i Frederikshaab. Skutecznie przy tym, stosując również środki zbrojne, wyeliminowała z Grenlandii konkurencję holenderską.