Pomocnik Historyczny

Mroźne wojny

Strategiczne znaczenie obszarów okołobiegunowych

W rejonach pokrytych lodem jedyną skuteczną bronią przeciwko okrętom podwodnym przeciwnika są własne okręty podwodne. W rejonach pokrytych lodem jedyną skuteczną bronią przeciwko okrętom podwodnym przeciwnika są własne okręty podwodne. East News
Okołobiegunowe echa wielkich konfliktów militarnych w XX w.

Zmagania o skóry i tran. Wysiłek związany z utrzymaniem się przy życiu w warunkach wyjątkowo niesprzyjających ludzkiemu gatunkowi wykluczał albo istotnie ograniczał agresję. Dla grenlandzkich Inuitów kulturowy zakaz odbierania życia człowiekowi był niekiedy silniejszy niż instynkt samozachowawczy. Wiedzieli o tym Duńczycy i Norwegowie potykający się podczas II wojny światowej na wschodnim wybrzeżu wyspy z załogami niemieckich stacji meteorologicznych. Przed takimi starciami Grenlandczycy, wszakże wyborni myśliwi i niechybiający strzelcy, byli odsyłani w bezpieczne miejsce.

Zbrojnie w Arktyce zmagali się więc – już od wczesnego średniowiecza – przybysze z zewnątrz. Wikingowie i Pomorcy, wojowie Królestwa Norwegii i Nowogrodu Wielkiego walczyli zawzięcie o terytoria i kontrolę nad Samami (którzy płacili podatki w skórach. Pierwsze traktaty podpisano w 1326 r. Rozpoczęło to kształtowanie granicy norwesko-rosyjskiej, która obowiązuje do dzisiaj. W XVII w. doszło na Svalbardzie do starć nazywanych wojnami tłuszczowymi, w trakcie których Anglicy, Holendrzy oraz Norwegowie i Duńczycy walczyli o prawa połowowe wokół tego północnego archipelagu. Był to jednak absolutny margines europejskiej polityki.

Wielka Wojna. Obszary północne zyskały skokowo na znaczeniu w trakcie I wojny światowej (1914–18). Wobec zerwania przez państwa centralne rosyjskiej komunikacji morskiej na Bałtyku i zamknięcia cieśnin tureckich jedynie szlak północny umożliwiał dostarczanie Rosji pomocy wojskowej z Zachodu. Dlatego zintensyfikowano prace nad budową niezamarzającego portu, który ostatecznie otrzymał nazwę Murmańsk (pierwotnie, w chwili założenia w 1916 r. – Romanow na Murmanie) i łączącej go z centralną Rosją linii kolejowej.

Pomocnik Historyczny „Bieguny Ziemi” (100196) z dnia 12.06.2022; Bieguny Ziemi; s. 81
Oryginalny tytuł tekstu: "Mroźne wojny"
Reklama