Pomocnik Historyczny

Kroniki i poematy

Wspólne cechy i motywy literatury chińskiej

Ilustracja do powieści „Sen czerwonego pawilonu” (Hongloumeng)  Cao Xueqina (ok. 1715–64). Autorem jest Qian Hui’an (1833–1911). Ilustracja do powieści „Sen czerwonego pawilonu” (Hongloumeng) Cao Xueqina (ok. 1715–64). Autorem jest Qian Hui’an (1833–1911). Walters Art Museum
Literatura chińska ma za sobą ok. 3 tys. lat nieprzerwanego rozwoju. Dorobek pisarzy i poetów z tylu wieków urósł do skali, którą trudno sobie wyobrazić. Dają się na szczęście zauważyć wspólne cechy i motywy, których przybliżenie pozwala naszkicować jakiś obraz tej przebogatej tradycji.
Portret poety Li Baia (ok. 701–762). Drzeworyt współczesny.Akg Portret poety Li Baia (ok. 701–762). Drzeworyt współczesny.

ZAMIŁOWANIE DO HISTORII. Chińczycy kochają swoją historię i miłość tę widać wyraźnie w spuściźnie literackiej Państwa Środka. Długą listę najstarszych zachowanych tekstów otwiera „Księga dokumentów” (Shujing), zawierająca zapisy historycznych tekstów politycznych (przemów, odezw, rozkazów władców i wodzów militarnych) obejmujących okres od XXIII do III w. p.n.e. Dziś wiemy, że jedynie najmłodsza grupa tekstów w tym dziele (od XI w. p.n.e.) może być autentyczna, reszta napisana została prawdopodobnie nie wcześniej niż pod koniec epoki Zhou. Drugim filarem chińskiej wiedzy historycznej są „Roczniki” (zwane również „Kronikami Wiosen i Jesieni”), które miał redagować sam Konfucjusz. To rodzaj rytualnej kroniki państwa Lu, z którego pochodził wielki filozof, obejmującej lata 772–481 p.n.e. Często lakoniczne i zagadkowe zapisy zostały uzupełnione dodatkowym kontekstem historycznym w trzech zachowanych do dziś komentarzach do tekstu, z których jeden – „Komentarz Zuo” (Zuozhuan) sam w sobie stał się niezwykle ważnym, niezależnie analizowanym i fascynującym dziełem literackim.

DZIEŁA HISTORYCZNE. W epoce Han powstają dwa dzieła historyczne, które na zawsze ukształtują ten gatunek piśmiennictwa. Pierwsza to dzieło życia największego chińskiego historyka Sima Qiana (145–87 p.n.e.), znane po polsku pod nazwą „Zapisków historyka” (oryg. Shiji). To całościowy zapis dziejów cywilizacji chińskiej od legendarnego Żółtego Cesarza do czasów współczesnych autorowi. W XX w. nauka, przede wszystkim archeologia, potwierdziła wiele informacji podawanych przez autora, a uznawanych wcześniej za niepewne, dowodząc jego rzetelności i dokładności wiedzy, którą dysponował.

Pomocnik Historyczny „Historia Chińczyków wydanie II” (100198) z dnia 18.07.2022; Dzieje Chińczyków; s. 52
Oryginalny tytuł tekstu: "Kroniki i poematy"
Reklama