Pomocnik Historyczny

Cesarstwo a Polska

Mapa Chin. Mapa Chin.

Benedykt Polak. Już w XIII w. franciszkanin znany jako Benedykt Polak (ok. 1200–80) wziął udział w poselstwie papieża Innocentego IV na dwór nowo koronowanego trzeciego Wielkiego Chana mongolskiego Gujuka (wnuka Czyngis-chana). Podróż, odbyta w latach 1245–47, zakończyła się wprawdzie na terenie dzisiejszej Mongolii, w letniej siedzibie władcy, jednak polski duchowny zetknął się niewątpliwie z wpływami kultury chińskiej; niedalekie Chiny za ponad dwadzieścia lat miały zostać podbite przez mongolskich wojowników.

Michał Boym. Na terenie Państwa Środka przez wiele lat przebywał i zmarł wielki polski jezuita Michał Boym (chin. Bu Mige, 1612 lub 1614–59), który z polecenia Rzymu udał się w 1644 r. do Makau. Tam oraz na wyspie Hainan i na terenie dzisiejszego północnego Wietnamu poświęcił się pracy misyjnej, a w 1649 r. został wysłany na dwór upadającej dynastii Ming, z poselstwem komunikującym poparcie stolicy papieskiej dla restytucji Mingów. Ostatni władcy tej dynastii przyjęli chrześcijaństwo i przez to byli wielką nadzieją Rzymu na chrystianizację całego Państwa Środka. Historia potoczyła się inaczej i apele mingowskiego cesarza Yongli (tzw. dyn. Południowa Ming, pan. 1647–61) o pomoc militarną z Europy spełzły na niczym, a dynastia upadła.

Jedna ze stron w dziele Michała Boyma. XVII w.Jedna ze stron w dziele Michała Boyma. XVII w.

Boym spędził prawie dziesięć lat na próbach najpierw dotarcia do Europy z listem od cesarza chińskiego, a później powrotu do Chin z listem z Rzymu. Zmarł w drodze, w prowincji Guangxi, i do dziś nie wiadomo, gdzie dokładnie został pochowany. Jego dorobek badawczy obejmuje prace geograficzne, botaniczne i medyczne. Dzięki jego mapom Europa dowiedziała się o geografii wnętrza Chin (Boym doprecyzował i rozwinął informacje pochodzące od Marco Polo o Chinach kontynentalnych i zintegrował je z danymi o chińskich wybrzeżach ze źródeł portugalskich).

Pomocnik Historyczny „Historia Chińczyków wydanie II” (100198) z dnia 18.07.2022; Dzieje Chińczyków; s. 96
Reklama