Pomocnik Historyczny

Gustaw Eriksson 1568–1607

Dziewiętnastowieczne wyobrażenie Gustawa Erikssona, autorstwa Johana Strömera. Dziewiętnastowieczne wyobrażenie Gustawa Erikssona, autorstwa Johana Strömera. Alamy / BEW
Królewicz szwedzki

Cień ojca. Dramatyczne panowanie Eryka XIV położyło się cieniem na życiu jego jedynego syna, Gustawa Erikssona. Pochodzenie potomka, szczególnie osoba jego matki, było źródłem równie dużego zgorszenia, co nieokiełznana osobowość jego ojca. W 1564 r. Eryk poznał Karin Mansdotter, czternastoletnią córkę strażnika więziennego z upplandzkiej wsi. Zabrał dziewczynę na zamek w Sztokholmie, gdzie zatrudnił ją jako nianię swojej pięcioletniej nieślubnej córki Wirginii.

Bez wątpienia połączyło ich gorące uczucie. Zaniepokojeni dworzanie rozpuszczali plotki, że Karin opętała króla seksualnie, szydzili przy tym z jej skromnego urodzenia. Jeśli wierzyć kronikarzom, dziewczyna była jedyną osobą, która miała kojący wpływ na króla i potrafiła pocieszyć go podczas napadów choroby. W lipcu 1567 r. Eryk i Karin wzięli potajemny ślub. Dopiero kilka miesięcy później król poinformował o tym radę państwa i zmusił jej członków do uznania synów, którzy zrodziliby się z tego związku, za prawowitych dziedziców tronu. Karin była wówczas w ciąży. W styczniu 1568 r. na zamku w Nyköpingu przyszedł na świat Gustaw. Koronacja Karin, do której doszło w lipcu 1568 r., również była skandalem: żaden z braci króla nie zaszczycił uroczystości swoją obecnością, przyjechali za to wujowie Karin, trzej odświętnie wystrojeni chłopi z Upplandu.

Kiedy Gustaw Eriksson miał osiem miesięcy, Jan III Waza dokonał zamachu stanu i odsunął od władzy jego ojca. Niewiele później Riksdag pozbawił Gustawa praw do szwedzkiej korony. Po śmierci Eryka Karin otrzymała majątek szlachecki w Finlandii, gdzie wiodła spokojne życie. Tego samego nie da się powiedzieć o jej synu. Sam fakt, że Gustaw żył, stanowił zagrożenie dla ludzi, którzy strącili z tronu jego ojca.

Zesłany do Polski.

Pomocnik Historyczny „Szwedzi na polskim tronie” (100202) z dnia 07.11.2022; Sylwetki; s. 30
Reklama