Szczuczyn. Przed wybuchem drugiej wojny Żydzi stanowili w Szczuczynie ponad połowę społeczności. Szacowano, że mieszkało ich tutaj ponad 3 tys. Pod koniec czerwca 1941 r. w pogromie zorganizowanym przez Polaków zamordowano ich kilkuset. Pozostałych zapędzono do getta, a po jego likwidacji zagazowano w komorach Treblinki. Ocaleli nieliczni, którym udało się uciec z miasta lub ukryć w lasach bądź u polskich rodzin w okolicy. Kiedy wojna się zakończyła, Szczuczyn był już całkowicie polski, społeczność żydowska zniknęła. Tutejsi Żydzi zostali do czysta wymazani z pamięci. Do tego stopnia, że do dzisiaj nie poświęcono im nawet skromnej tablicy przypominającej o ich istnieniu i losie.
W Szczuczynie zapomniano nawet, że to z tego miasta pochodził trzykrotny mistrz olimpijski Mejer Prinstejn. Na olimpiadach w 1900 r. i 1904 r. wygrał dwa razy w trójskoku i raz w skoku w dal. Reprezentował co prawda USA, ale urodził się w Szczuczynie. Burmistrz miasteczka od lat obiecuje, że zadba o otoczenie cmentarza żydowskiego (symbolicznego, na którym w jednym miejscu na kilku metrach kwadratowych umieszczono resztki macew z nieistniejącego już faktycznego kirkutu). Do dzisiaj nie ma żadnych tablic wskazujących kierunek do tego miejsca, a trawę wykaszają społecznicy, ale nie są nimi mieszkańcy Szczuczyna.
Kilka lat temu dyrektor miejscowego centrum kultury w rozmowie z dziennikarzem „Gazety Wyborczej” narzekał, że Żydzi domagają się od miasta, aby zadbano o ten cmentarz. I z zadziwiającą szczerością dodał: „Przecież to nie nasz cmentarz. Usiedliśmy z proboszczem, burmistrzem, zastanawialiśmy się i doszliśmy do wniosku: nie rusz gówna, za przeproszeniem, to nie będzie śmierdzieć”.
Na tym właśnie polega niepamięć. Jak pisał socjolog Piotr Tadeusz Kwiatkowski w pracy „Społeczne tworzenie zbiorowej niepamięci”, to stan wspólnotowego odnoszenia się do przeszłości, w którym współistnieje to, co pamiętane, to, co wypierane, i to, co jeszcze nieprzyswojone.