Pomocnik Historyczny

Salvador Allende (1908–73), prezydent Chile

Salvador Allende. Pucz i śmierć prezydenta Chile

Jako urzędujący prezydent Chile, 30 kwietnia 1971 r. Jako urzędujący prezydent Chile, 30 kwietnia 1971 r. AFP / EAST NEWS
11 września 1973 r., pucz.

Trzydzieści minut po północy szef kancelarii chilijskiego prezydenta Salvadora Allende odebrał telefon. Gubernator prowincji Aconcagua informował, że w kierunku stolicy zmierza kolumna wojskowych ciężarówek. Pogłoski o planowanym zamachu stanu krążyły po Chile od tak dawna, że przestały już wzbudzać emocje. Mimo wszystko prezydent kazał ministrowi obrony zatelefonować do dowódcy stołecznego garnizonu i wyjaśnić sprawę. Odpowiedź była wymijająca. Nie było rozkazu opuszczania koszar – twierdził gen. Herman Brady – do stolicy skierowano jedynie kilka jednostek w związku z przygotowaniami do defilady wojskowej w dzień święta narodowego 19 września.

Allende położył się spać. Około godz. 6.30 obudziła go wiadomość, że marynarze eskadry marynarki wojennej zajęli miasto. Prezydent nie mógł się skontaktować ani ze sztabem sił lądowych, ani morskich. Krótko po godz. 8.00 w otoczeniu lojalnych ochroniarzy udał się ze swojego domu na przedmieściach stolicy do pałacu prezydenckiego La Moneda, gdzie dołączyli do niego ministrowie oraz córki Beatriz i Isabel.

Wojska puczystów zniszczyły należące do rządu oraz socjalistyczne rozgłośnie radiowe. Allende wygłosił przemówienie na falach działającego jeszcze Radia Magallanes. Poinformował w nim o buncie w armii i zwrócił się do Chilijczyków z dramatycznym apelem: „Niech żyje lud! Niech żyje Chile! To są moje ostatnie słowa. Mam nadzieję, że moja ofiara nie pójdzie na marne, lecz stanie się moralną lekcją wymierzoną tchórzostwu, perfidii oraz zdradzie”. W tym samym czasie kontrolowane przez wojsko rozgłośnie nadały komunikat sygnowany przez „Juntę Rządu, Sił Zbrojnych i Policji”, wzywający prezydenta do natychmiastowej rezygnacji. Juntę tworzyli: naczelny dowódca sił lądowych gen. Augusto Pinochet, kontradmirał José Toribio Merino oraz dyrektor policji gen.

Pomocnik Historyczny „Głośne zabójstwa polityczne” (100215) z dnia 13.11.2023; Sylwetki ofiar; s. 24
Oryginalny tytuł tekstu: "Salvador Allende (1908–73), prezydent Chile"
Reklama