Hajle Syllasje, zabójstwo cesarza Etiopii

27 sierpnia 1975 r., uduszenie władcy.

Zwycięski Lew Plemienia Judy, Wybraniec Boży – jak tytułowano cesarza – od niemal 10 miesięcy był uwięziony w jednym ze swoich pałaców, gdzie przydzielono mu dwa skromnie umeblowane pokoje z łazienką. Etiopią rządziła wojskowa junta – Derg – która obaliła cesarstwo i proklamowała powstanie socjalistycznej republiki. Pałac Menelika na przedmieściach Addis Abeby zamieszkiwało w tamtych dniach jedynie kilka osób – nie licząc uzbrojonych strażników – w tym osobisty sługa obalonego cesarza Eshetu Tekle Marjam. To on był świadkiem ostatnich dni oraz godzin Hajle Syllasjego.

Cesarz miał znosić areszt domowy ze stoickim spokojem. Niewiele mówił. Zdawał się pogodzony z losem. Jakby nie interesowały go frakcyjne walki w łonie Dergu, choć ich wynik miał zdecydować o jego życiu. 27 sierpnia 1975 r. w pałacu zjawił się jeden z przywódców junty, pułkownik Mengystu Hajle Marjam. Jak zwykle niezapowiedziany, przyjechał z obstawą kilku żołnierzy, kiedy cesarz siadał właśnie do kolacji. Mengystu rozkazał cesarskiemu słudze, który zwykle spał na pryczy przed sypialnią władcy, aby przeniósł się na tę noc do innego pomieszczenia. Ten uprzedził o tym cesarza, na wypadek gdyby czegoś od niego potrzebował. Hajle Syllasje przyjął informację z obojętnością.

Noc z 27 na 28 sierpnia Eshetu spędził zamknięty w pomieszczeniu dla strażników. Nie słyszał niczego niepokojącego. Rano pospieszył do skrzydła pałacu, gdzie rezydował cesarz, aby podać mu śniadanie. Zapukał do sypialni, ale nikt nie odpowiadał. „Kiedy wszedłem, pierwszą rzeczą, którą poczułem, był przenikliwy smród eteru. Zobaczyłem cesarza leżącego w łóżku bez życia. Jego twarz była ciemnoniebieska. Poduszka nie leżała pod głową, ale obok” – wspominał w rozmowie z biografem cesarza Asfą-Wossen Asseratem, autorem „The King of Kings: The Triumph and Tragedy of Emperor Haile Selassie of Ethiopia” (po polsku wydanej w 2022 r.