Hrabina Marion Dönhoff. Pruska dama, przyjaciółka Polski

Dramatyczna ucieczka z Prus Wschodnich i dzieło życia hrabiny Marion Dönhoff.

Stary ród. Marion hr. Dönhoff urodziła się 2 grudnia 1909 r. w pałacu Friedrichstein (dziś obwód kaliningradzki) jako siódme dziecko pruskiego dyplomaty Augusta hr. Dönhoffa. Matka – Maria von Lepel – była damą dworu przy cesarzowej Wiktorii Auguście. Dönhoffowie byli jednym z najstarszych rodów wschodniopruskich. Ich protoplasta przyłączył się w XIII w. do Zakonu Kawalerów Mieczowych. Wśród przodków Marion byli jednak także polscy wielmoże. Jeden z Dönhoffów trafił do „Trylogii” Sienkiewicza, inny – choć nie wiadomo z jakiej linii – był adiutantem Piłsudskiego.

Została wychowana w duchu tradycji arystokratycznych. W swym – wydanym także po polsku – „Dzieciństwie w Prusach Wschodnich” wspomina, że przed wojną bywała w Polsce, w Warszawie i w majątku Przeździeckich. Na tle typowych panien z wyższych sfer wyróżniała się starannym wykształceniem. W 1929 r. jako jedyna uczennica w klasie ukończyła gimnazjum w Poczdamie i zdała maturę, po której zwiedziła USA i Afrykę. W 1931 r. rozpoczęła w Królewcu studia na wydziale ekonomii politycznej, które kontynuowała we Frankfurcie nad Menem. Po dojściu Hitlera do władzy, wraz z komunizującym komilitonem, zerwała z budynku uniwersyteckiego flagę hitlerowską; zyskała wówczas przydomek czerwonej hrabiny. Wkrótce przeniosła się na studia do Bazylei w Szwajcarii. Chciała pisać pracę z ekonomii marksistowskiej, ale promotor doradził jej opracowanie historii rodowego majątku. Przydało się to w czasie wojny; po uzyskaniu doktoratu Marion od 1939 r. do stycznia 1945 r. zarządzała Kwitajnami.

Ucieczka z małej ojczyzny. W czasie wojny przyjaźniła się i potajemnie współpracowała z pruskimi spiskowcami z tzw. Kręgu Krzyżowej, którzy 20 lipca 1944 r.