Pomocnik Historyczny

Hiszpańska droga

Strategiczna arteria Imperium Hiszpańskiego

Zwycięstwo armii Gómeza Suáreza de Figueroi nad Szwedami pod Konstancją w 1632 r.; obraz Vicenta Carducha, 1633 r. Zwycięstwo armii Gómeza Suáreza de Figueroi nad Szwedami pod Konstancją w 1632 r.; obraz Vicenta Carducha, 1633 r. Alamy / BEW
Tętnica europejskiej części imperium.

Wojenna potrzeba. Hiszpańska droga (Camino Español) była strategiczną arterią wojskową i handlową łączącą włoskie obszary habsburskiej strefy wpływów (Księstwo Mediolanu, Królestwo Sycylii) z Księstwem Burgundii oraz Niderlandami Hiszpańskimi. Można nazwać ją tętnicą europejskiej części imperium hiszpańskiego. Wytyczona została za Filipa II w związku z koniecznością przeprowadzania wojsk z samej Hiszpanii oraz oddziałów werbowanych we Włoszech do Niderlandów, gdzie w latach 1566–68 rozszalała się antyhiszpańska rewolta, która przerodziła się w wojnę osiemdziesięcioletnią (1568–1648).

Najkrótsza, morska droga z Hiszpanii do Niderlandów była przy tym wyjątkowo niepewna w związku z zagrożeniem ze strony floty przeciwnika oraz zmiennej polityki Anglii i Francji. Znacznie bardziej bezpiecznym rozwiązaniem było więc przewożenie wojsk do Italii, a następnie przemieszczanie ich lądem na północ. Nie oznaczało to oczywiście całkowitej rezygnacji z morskich przewozów bezpośrednich. Jednakże w czasie wojny osiemdziesięcioletniej wodą dotarło do Niderlandów ok. 20 tys. ludzi, podczas gdy lądem minimum 200 tys.

Warianty szlaku. Początkowo arteria wiodła z Mediolanu, następnie przez terytorium sprzymierzonego z Hiszpanią Księstwa Sabaudii do pozostającej pod władzą Madrytu Księstwa Burgundii, a następnie do Luksemburga. W ten sposób przemieszczały się oddziały księcia Alby w 1567 r. Hiszpanie wykorzystywali szlak przez kolejne 30 lat. W latach 1600–01 Sabaudia została jednak pokonana przez Francuzów i na mocy traktatu z Lyonu była zmuszona oddać północne prowincje Bugey i Bresse, przez które wiódł szlak. Madryt przekonał więc księcia Sabaudii Karola Emanuela I do podboju Republiki Genewskiej. Celem nadrzędnym było wytyczenie obejścia obszarów zajętych przez Francuzów.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Hiszpanii” (100232) z dnia 15.06.2025; Dzieje Hiszpanii; s. 48
Oryginalny tytuł tekstu: "Hiszpańska droga"
Reklama