Charles d’Éon (1728–1810)
Charles d’Éon (1728–1810). Tajny agent Ludwika XV
Urodził się pod szczęśliwą gwiazdą. Charles-Geneviève Louis Auguste André Timothée d’Éon de Beaumont przyszedł na świat 5 października 1728 r. w burgundzkim Tonnerre, w szlacheckiej rodzinie wiodącej udane mieszczańskie życie. Jego ojciec był adwokatem, burmistrzem miasteczka, doradcą króla i zarządcą monarszych winnic. Na handlu winem zbił spory majątek. Matka pochodziła z rodziny utytułowanej i bliskiej dworowi.
Wysłano go do jednej z najbardziej prestiżowych szkół w Paryżu. Jeszcze przed ukończeniem Collège des Quatre-Nations uchodził za najlepszego szermierza stolicy. Był mistrzem upowszechniającego się, wymagającego technicznie floretu, broni z tępym czubkiem, który pozwalał fechtować bez ryzyka groźnych kontuzji. Drobną posturę i androgeniczną fizjonomię nadrabiał refleksem, pewnością siebie, brakiem pokory i poczuciem humoru.
Studiował prawo kanoniczne i cywilne. Po wuju odziedziczył posadę cenzora, zezwalał na druk dzieł historycznych i literatury pięknej. Sam też pisał. Twórczość i sława uczyniły go ulubieńcem paryskich salonów. Słabość do niego miał książę Conti (w 1747 r. kandydat do tronu Polski), kuzyn Ludwika XV. Skryty, nieśmiały i niedecyzyjny monarcha był przeciwieństwem przebojowego d’Éona. Wahał się m.in. w kwestiach międzynarodowych przymierzy, ciężko szło mu delegowanie zadań ministrom. By prowadzić sprawną politykę, założył tajną kancelarię, skompletowaną i dowodzoną przez książęcego kuzyna.
Jej członkowie łączyli zadania szpiegów i dyplomatów, często torpedowali równoległą, oficjalną politykę zagraniczną Francji. W Wersalu urządzono specjalny pokój do rozmów Ludwika z jego agentami, w tym d’Éonem. Zorganizowany wywiad państwowy był rzeczą nową, m.in. encyklopedyści prowadzili spory, czy ludziom uczciwym wypada zajmować się taką działalnością.