Thomas Edward Lawrence (1888–1935). Lawrence z Arabii

Lawrence z Arabii: dżentelmen w tweedowym garniturze, a zarazem żądny przygód romantyk.

Trochę Indiana Jones, trochę teoretyk wojny partyzanckiej. Zanurzony w kulturę Bliskiego Wschodu i tamtejsze zwyczaje stał się wzorem dla kilku pokoleń działających na tym terenie agentów.

Thomas Edward Lawrence urodził się w 1888 r. jako nieślubny syn Thomasa Chapmana, arystokraty i właściciela ziemskiego. Matka, Sara Junner, była szkocką guwernantką, dla której baronet zostawił żonę i cztery córki, co w wiktoriańskiej Anglii wywołało obyczajowy skandal. Para nie mogła wziąć ślubu (Chapman nie dostał rozwodu), ale doczekała się pięciorga dzieci. Żeby uchronić je przed ostracyzmem, często zmieniała miejsce pobytu i przybrała nazwisko Lawrence.

Thomas nie odziedziczył co prawda tytułu szlacheckiego, jednak dzięki pieniądzom ojca studiował na Oksfordzie historię i architekturę średniowieczną. W 1909 r. wyjechał na Bliski Wschód, by pracować jako archeolog. Nauczył się arabskiego i poznał miejscowe zwyczaje. Samotnie przemierzył szmat Syrii i Turcji, kontemplując ruiny zamków z epoki wypraw krzyżowych (architektura obronna krzyżowców była tematem jego pracy magisterskiej).

Po wybuchu pierwszej wojny światowej podjął służbę w Kairze w tamtejszym sztabie jako oficer wywiadu. Jego dwaj bracia zginęli na froncie we Francji, co spowodowało, że Lawrence marzył o podjęciu się najbardziej niebezpiecznych misji. Przekonywał swoich przełożonych, że aby pokonać Imperium Osmańskie i wygrać wojnę na Bliskim Wschodzie, trzeba wykorzystać toczące je wewnętrzne podziały i podburzyć arabskie peryferie przeciw tureckiemu centrum.

W 1916 r. wysłano go w samotną misję do przywódcy arabskich rebeliantów Fajsala z wpływowego rodu Haszymitów. Lawrence zorientował się, że beduini Fajsala – ze względu na znajomość terenu, mobilność i wytrzymałość – są urodzonymi partyzantami.