Początki Mosadu. Wszystkie izraelskie służby bezpieczeństwa wywodzą się z Szai (hebr. Szerut Jedi’ot), czyli tajnej służby informacyjnej Hagany, żydowskiej organizacji militarnej i niepodległościowej działającej na terenie brytyjskiego Mandatu Palestyny. Jej siedziba w latach 40. XX w. mieściła się w mieszkaniu w Tel Awiwie, przed wejściem dla niepoznaki wisiała tabliczka „Porady prawne dla weteranów”. Pierwsi agenci zajmowali się inwigilacją Brytyjczyków i Arabów. Budowali siatki wywiadowcze w Transjordanii, Egipcie oraz we francuskim Mandacie Syrii i Libanu. W roku ogłoszenia niepodległości przez Izrael w maju 1948 r. Szai miała zaledwie 68 etatowych pracowników i ok. 140 brytyjskich i arabskich tajnych współpracowników.
Kiedy Dawid Ben Gurion ogłosił powstanie niepodległego Państwa Żydowskiego, wojska sąsiadujących państw – Egiptu, Jordanii, Syrii i Libanu – rozpoczęły wojnę z Izraelem. W tych warunkach Szai podzielono na trzy sekcje: wywiad wojskowy (przyszły Aman), odpowiedzialny za bezpieczeństwo państwa, i kontrwywiad Szin Bet oraz podlegający ministerstwu spraw zagranicznych departament polityczny, który miał się zajmować działaniem za granicą oraz gromadzeniem materiałów wywiadowczych. Ten ostatni był zalążkiem Mosadu – powstałego oficjalnie w grudniu 1949 r. Centralnego Instytutu Koordynacji (po hebrajsku mosad znaczy właśnie instytut), później przemianowanego na Instytut Wywiadu i Operacji Specjalnych.
Człowiekiem, który nadał kształt organizacyjny i nakreślił kompetencje rywalizujących często ze sobą agencji, był Isser Harel. Początkowo o istnieniu Mosadu i Szin Betu nie poinformowano opinii publicznej. Mosad powstał z woli premiera, a Kneset nie uchwalił w tej sprawie ustawy, która regulowałaby zakres jego odpowiedzialności.