Zarządzanie po japońsku
Świat japońskich korporacji. Często dziwny, ale wydajny
Legendarni przedsiębiorcy. Fundamenty japońskiego stylu zarządzania zostały położone przez trzech legendarnych przedsiębiorców. Pierwszy z nich, Toyoda Kiichirō, jest odpowiednikiem Henry’ego Forda. Jako młody człowiek wykorzystał kapitał z warsztatów tkackich swojego ojca do rozpoczęcia eksperymentalnej produkcji samochodów – obecnie to Toyota Motor Corporation. Kolejny, Matsushita Konosuke, jest odpowiednikiem Thomasa Edisona. Jego firma, Panasonic, rozpoczynała od produkcji gniazd żarówek, a obecnie jest globalnym koncernem projektującym smart cities. Wreszcie Morita Akio – odpowiednik Steve’a Jobsa. Założyciel Sony zapoczątkował tranzystorową rewolucję i zawdzięczamy mu takie legendarne produkty, jak walkman, magnetowid i discman.
Odkrycie japońskiego zarządzania zawdzięczamy Amerykaninowi Jamesowi Abegglenowi. W książce „The Japanese Factory” opisał on trzy cechy charakterystyczne: dożywotnie zatrudnienie, wynagrodzenia oparte na wysłudze lat oraz wewnątrzfirmowe związki zawodowe. Określane mianem trzech skarbów te unikatowe praktyki stanowiły symbol japońskiego zarządzania odróżniający je od stosunków pracy panujących w innych krajach. Mimo iż z biegiem lat uległy erozji, nadal utrzymują się w wielkich japońskich korporacjach.
Dożywotnie zatrudnienie. Najwięcej uwagi przyciąga dożywotnie zatrudnienie rozumiane jako tendencja do poświęcenia życia karierze w jednej firmie. Praktyka rozpowszechniła się we wczesnych latach powojennych ze względu na brak powszechnego systemu ubezpieczeń i rolę firm jako gwarantów utrzymania. Dynamiczny wzrost i ekspansja firm ugruntowały ją poprzez perspektywy atrakcyjnych karier wewnątrz firmy. Dopiero kryzys lat 90. zwrócił uwagę na wady dożywotniego zatrudnienia oraz na to, że jest to praktyka pozbawiona jakichkolwiek prawnych podstaw.