Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Historia

Marzenia o wynurzeniu

Sensacja archeologiczna na dnie Bałtyku

Czy wrak „Marsa” stanie się obiektem muzealnym jak galeon „Vasa”, czy pozostanie na dnie Bałtyku? Czy wrak „Marsa” stanie się obiektem muzealnym jak galeon „Vasa”, czy pozostanie na dnie Bałtyku? SCANPIX / Forum
Sensacja! Kopalnia złota dla archeologów i historyków! – tak powitano odnalezienie w pobliżu bałtyckiej wyspy Olandia wraku okrętu „Mars”, który w połowie XVI w. był największą i najnowocześniejszą jednostką tego typu na świecie.
Spoczywający na głębokości 32 m wrak „Vasy” wyciągnięto w 1961 r. Od tego czasu ściąga do Sztokholmu miliony turystów.Fabrizio Bensch/Reuters/Forum Spoczywający na głębokości 32 m wrak „Vasy” wyciągnięto w 1961 r. Od tego czasu ściąga do Sztokholmu miliony turystów.

Galeon „Mars” przeleżał na dnie Bałtyku 447 lat. Zatonął u południowych wybrzeży Szwecji w chaotycznej bitwie, jaką stoczyła w ostatnich dniach maja 1564 r. flota Eryka XIV Wazy z połączonymi siłami Danii i Lubeki, wówczas hanzeatyckiego mocarstwa handlowego. Po wydobyciu „Vasy”, który od pół wieku ściąga do Sztokholmu miliony turystów, rozpoczęto intensywne poszukiwania „Marsa”. W 1980 r., też przy brzegu Olandii, znaleziono większy od „Vasy” liniowy okręt „Kronan” (korona), którego dobrze zachowane fragmenty i wiele elementów wyposażenia eksponowane są w Muzeum Regionalnym w Kalmarze.

Pierwotnie poszukiwaniem „Marsa” kierował odkrywca „Vasy” i „Kronan” nurek i archeolog amator Anders Franzen, jednak sukces odniosła dopiero latem tego roku profesjonalna grupa nurków współpracująca z Morskim Muzeum Historycznym i Instytutem Archeologii Morskiej jednej ze sztokholmskich uczelni. Od czasów Franzena, który zmarł w 1993 r. (pochowano go pod murami Muzeum „Vasy”), znacznie udoskonalono technikę głębokiego nurkowania. Dotarcie do „Marsa” leżącego na głębokości 75 m umożliwił też nowoczesny sprzęt (echosondy i roboty), o jakim Franzen nie mógł nawet marzyć.

Marzenia nurka

Ostatnio zlokalizowano w pobliżu jeszcze jeden podwodny skarb, niewiele mniejszy okręt „Svärdet” (miecz), zatopiony w kolejnej wojnie z Duńczykami w 1672 r., w tym samym dniu, w którym poszła na dno „Kronan”. „Miecz” spoczywa jeszcze głębiej, 85 m pod powierzchnią; „Vasę” wyciągnięto z 32 m.

Polityka 49.2011 (2836) z dnia 30.11.2011; Świat; s. 60
Oryginalny tytuł tekstu: "Marzenia o wynurzeniu"
Reklama