Rankiem 20 czerwca 1922 r. o 8.00 na szopienicki most graniczny, łączący II Rzeczpospolitą z Górnym Śląskiem – a przed wojną Rosję z Rzeszą Niemiecką – wjechał niewielki oddział kawalerii Wojska Polskiego. Po chwili za przednią strażą pojawił się gen. Stanisław Szeptycki, który niebawem objął urząd ministra spraw wojskowych. Na czele dalszych polskich oddziałów szła kompania powstańców śląskich. Tak raczkująca, niespełna czteroletnia Rzeczpospolita przejmowała kawałek Górnego Śląska, który straciliśmy jeszcze za Kazimierza Wielkiego. Patetycznie rzecz biorąc – polski orzeł na powrót otoczył skrzydłami skrawek ziemi, który wracał do macierzy. Takich powrotów historia wcześniej nie znała! Taki powrót wymagał właściwej oprawy.
Polskę witano entuzjastycznie. Koło dawnej budki granicznej stanęła uroczysta brama powitalna, spięta łańcuchem z białymi i czarnymi ogniwami, a więc w barwach pruskich. Powstańczy inwalida Juliusz Chowaniec wielkim młotem spektakularnie rozbił łańcuch, wołając przy tym: „Pękajcie okowy niewoli – Górny Śląsk jest wolny. Armio, wkraczaj nań i połącz z Polską!”. Wcześniej, dla uniknięcia ewentualnych niespodzianek, ogniwa przepiłowano i połączono sznurkami. Okowy pękły na amen.
Ślązacy, nowi obywatele polscy
Z samodzielnych wówczas Szopienic ustawiono, wzdłuż drogi do Katowic, 30 ustrojonych barwnie bram powitalnych, w tym jedna w całości była zbudowana z węgla. Działacz narodowy Wojciech Korfanty, dyktator III powstania, witał żołnierzy w patriotycznym uniesieniu: „Polsko, kajamy się przed twoim majestatem, oddając ci ciało i duszę. Bierzesz w tej chwili we władanie niezmierne bogactwa ziemi naszej, ale weź też skarby moralne, które naród śląski zrodził podczas walki o wyzwolenie”.