Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Historia

Poczekalnia

Żydowscy repatrianci w Szczecinie

Członkowie Ha-Szomer Ha-Cair, młodzieżowej organizacji, części Światowej Organizacji Syjonistycznej, w pochodzie pierwszomajowym, Szczecin, 1947 r. Członkowie Ha-Szomer Ha-Cair, młodzieżowej organizacji, części Światowej Organizacji Syjonistycznej, w pochodzie pierwszomajowym, Szczecin, 1947 r. Muzeum Żydów Polskich Polin
Po drugiej wojnie Szczecin przyciągnął tysiące żydowskich osadników. Stanowili niemal połowę mieszkańców miasta, ale nie znaleźli w nim dla siebie przyszłości.
Dzieci z przedszkola żydowskiego w Szczecinie, 1947 r.Muzeum Żydów Polskich Polin Dzieci z przedszkola żydowskiego w Szczecinie, 1947 r.

O tym, że w kierunku stacji Szczecin Główny jedzie pociąg wypełniony repatriantami zza Buga narodowości żydowskiej, prezydent miasta inż. Piotr Zaremba dowiedział się telefonicznie od zawiadowcy stacji ze Stargardu, gdy transport przejeżdżał już przez to odległe o niespełna 40 km miasto. „O niczym nie wiemy, nic nie jest przygotowane” – zanotował. I poprosił zawiadowcę o przetrzymanie pociągu w Stargardzie przez kilka godzin i przekierowanie go na stację w dzielnicy Niebuszewo, gdzie osiedlano przybywających do Szczecina osadników żydowskich.

Nie zdążył rozpocząć przygotowań do rozmieszczenia głodnych, bardzo skromnie wyposażonych, zmęczonych trwającą wiele dni podróżą przybyszów. Telefon zadzwonił ponownie. „Gorączkowo z Choszczna dostaję drugi telefon, że w drodze są dwa dalsze pociągi. (…) Musimy więc rozmieścić gdzieś 5 tysięcy nowych osadników” – zapisał.

8 lutego 1946 r. rozpoczęto repatriację polskich Żydów z terenów przejętych po wojnie przez Związek Radziecki. Do 31 lipca 1946 r. w 203 transportach przybyło do Polski 136 579 osób narodowości żydowskiej. Większość – 86 563 osoby – skierowano na Dolny Śląsk, głównie do Wrocławia, Dzierżoniowa i Wałbrzycha. W kwietniu i maju, a więc w ciągu zaledwie kilku tygodni, 39 pociągami dotarło do Szczecina 25 321 osób i w rekordowym czerwcu 1946 r. okazało się, że 30 951 Żydów to ok. 42 proc. mieszkańców miasta.

„Szczecin stanowi w chwili obecnej jedno z największych skupisk Żydostwa w Polsce” – informował 10 lipca 1946 r. w inauguracyjnym numerze „Tygodnik Informacyjny”, organ prasowy Wojewódzkiego Komitetu Żydów Polskich w Szczecinie (WKŻP). Ta sama gazeta wkrótce określiła miasto mianem „najmłodszego żydowskiego osiedla w powojennej Polsce”.

Polityka 45.2021 (3337) z dnia 02.11.2021; Historia; s. 62
Oryginalny tytuł tekstu: "Poczekalnia"
Reklama