Zdziwienie Polską
Prof. Miloš Řezník, szef NIH: Dla Niemiec Polska znów jest krajem, który trudno zrozumieć
JOANNA PODGÓRSKA: – Od blisko 10 lat jest pan dyrektorem Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Czy przez ten czas wydarzyło się coś podobnego do awantury wywołanej przez posła Konfederacji, Grzegorza Brauna, który przerwał wykład prof. Jana Grabowskiego?
MILOŠ ŘEZNÍK: – Nie, to było najbardziej szokujące wydarzenie. Wcześniej nie tylko nie wydarzyło się nic podobnego, ale też nic, do czego można by to porównać. Pytałem nawet pracowników, którzy są tu dłużej ode mnie, i oni także czegoś takiego nie pamiętają. Zdarzały się podczas wykładów utarczki słowne, ale nikt nie stosował fizycznej agresji, nie rozbijał mikrofonów czy głośników.
Jak pan to tłumaczy?
Dla mnie to niewytłumaczalne. Obawiam się jednak, że to może być symptom podziału, który zachodzi w społeczeństwie, nie tylko w Polsce. W Europie i na świecie narastają konflikty i w każdym społeczeństwie są ludzie bardziej podatni psychicznie, by je eskalować.
Pewnie zawsze byli, ale dziś są bardziej widoczni.
Czują, że przestały istnieć pewne bariery, które działały jeszcze kilka lat temu. Jest atmosfera przyzwolenia na tak agresywny konflikt.
Wykład prof. Grabowskiego był zatytułowany „Polski (narastający) problem z historią Holokaustu”. Trudno o lepszą ilustrację tej tezy niż „występ” posła Brauna.
Faktycznie, jeśli ktoś potrzebował dowodu na tę diagnozę, to go dostał.
Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie kończy 30 lat. Jaka była idea jego powołania?
To była inicjatywa środowiska niemieckich historyków, a ostatecznie decyzja państwa niemieckiego, wynikała też z inicjatyw władz politycznych Niemiec i Polski.