Prosto z książki
Upadek Robespierre’a i twarze męskości. Recenzujemy nowe książki historyczne
Droga
Dokąd tą drogą? Piotr Nowina-Konopka w rozmowie z Andrzejem Brzezieckim, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 2025, s. 416
Zmarły niedawno Piotr Nowina-Konopka był wybitnym naukowcem, politykiem, dyplomatą. Przed 1989 r. związany z opozycją demokratyczną, później z rekomendacji Solidarności był ministrem stanu w kancelarii prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego. Związany z Unią Demokratyczną i Unią Wolności był posłem, urzędnikiem wyższych szczebli działającym na rzecz integracji europejskiej. Po wejściu Polski do UE pracował w Brukseli, potem w USA. W latach 2010–16 był ambasadorem przy Stolicy Apostolskiej. Tak więc znał – można powiedzieć – wszystkich i chleb jadł z niejednego pieca. Miał o czym opowiadać Andrzejowi Brzezieckiemu, publicyście, historykowi, autorowi wielu znakomitych książek. Rozmowa jest pasjonująca: przegląd postaci wielkiej polityki, różnorodne środowiska, zmieniające się konteksty i cele podejmowanych misji i obowiązków. Opowieść Piotra Nowiny-Konopki ma duży ciężar poznawczy dla politologów i historyków, ale też czar lekkości, anegdoty, osobistych akcentów. Widzimy człowieka integralnego, oddanego pracy, wiernego w przyjaźni. Tytułowe pytanie książki znajduje w niej odpowiedź. Na swojej drodze za przewodników bohater książki uważał ks. Józefa Tischnera, Tadeusza Mazowieckiego, Bronisława Geremka i Jerzego Turowicza. Chyba wystarczy?
WIESŁAW WŁADYKA
Pod mikroskopem
Colin Jones, Upadek Robespierre’a. Ostatnie 24 godziny terroru, tłum. Grzegorz Kulesza, Znak Horyzont 2025, s. 688
Nic nie zapowiadało tego, że 9 thermidora roku II (czyli 27 lipca 1794 r.) stanie się jednym z najlepiej opisanych dni XVIII w. Rewolucja francuska wkraczała w szósty rok i pogrążała się w obłędzie terroru, podczas którego wymiar sprawiedliwości był parodią.