O kulisach rozmów z liderami Okrągłego Stołu: Wałęsą, Reykowskim, Geremkiem

Wałęsa wyciągał rękę do reformatorów partii. Wywiadem dla POLITYKI chciał ich wzmocnić. Ale przecież wobec swego elektoratu najbardziej musiał się wykazać, że prowadzi skuteczną politykę.

Jeżeli współczesny czytelnik wywiadów sprzed ćwierćwiecza nie chce popaść w anachronizm, jeśli chce zrozumieć ducha czasu, zrozumieć okoliczności, w jakich liderzy podejmowali ryzyko decyzji – powinien wniknąć w uwarunkowania społeczne, polityczne, ideowe, międzynarodowe, które towarzyszyły myśleniu liderów przy podejmowaniu decyzji.

Na najlepszych wydziałach politologicznych usłyszeć można następującą definicję kompromisu: najlepszy kompromis uzyskuje się wtedy, kiedy żadna ze stron nie czuje się zwycięzcą, kiedy każdej ze stron wydaje się, że mogła uzyskać więcej.

Zanim został osiągnięty – kompromisowi sprzed 25 lat towarzyszyły lęki, niepokoje i podejrzenia: czy druga strona nie gra na zwłokę, czy nie szykuje pułapki, z której nie ma wyjścia, czy dotrzyma słowa, czy spełni obietnice, poczynione przy Okrągłym Stole.

Takie myśli nasuwają mi się, gdy dzisiaj czytam rozmowy, jakie publikowaliśmy (wraz z red. Jerzym Baczyńskim), przed 25 laty z czołowymi przedstawicielami obu stron Okrągłego Stołu, Lechem Wałęsą i Januszem Reykowskim (współprzewodniczącym wraz Bronisławem Geremkiem zespołu reform politycznych).

***

Kompromis jest odzwierciedleniem aktualnego, w chwili jego zawierania, stosunku sił obu stron. Gdy proporcje się zmienią – strona, która uzyskała przewagę, będzie starała się zmienić na swoją korzyść warunki kompromisu.

Jeżeli współczesny czytelnik wywiadów sprzed ćwierćwiecza nie chce popaść w anachronizm, jeśli chce zrozumieć ducha czasu, zrozumieć okoliczności, w jakich liderzy podejmowali ryzyko decyzji – powinien wniknąć w uwarunkowania społeczne, polityczne, ideowe, międzynarodowe, które towarzyszyły myśleniu liderów przy podejmowaniu decyzji.