To nie będzie chłodna jesień, przynajmniej w polityce. Pokazał to ostatni weekend, kiedy na ulice wyszli medycy, kodowcy i przeciwnicy barbarzyńskiej ustawy zakazującej aborcji. Podobnych protestów w nowym sezonie politycznym będzie więcej. Najpierw ruszyła służba zdrowia. W sobotę w samo południe. Kilkutysięczny tłum lekarzy, ratowników, fizjoterapeutów, dietetyków, pielęgniarek oraz przedstawicieli innych grup zrzeszonych w Porozumieniu Zawodów Medycznych przeszedł z pl. Zamkowego na pl. Konstytucji. Wśród manifestujących, którzy do Warszawy zjechali z różnych części Polski, byli głównie młodzi ludzie – dopiero zaczynający karierę albo jeszcze kończący studia. Wszyscy sfrustrowani warunkami pracy: głodowymi stawkami, brakami kadrowymi, koniecznością pracy ponad normę – na dodatkowych dyżurach, w kilku miejscach naraz, byle tylko związać koniec z końcem. Przepracowani, zmęczeni, niedocenieni co i rusz skandowali: „Chcemy leczyć w Polsce!”. Główny postulat: zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia z 4,4 proc. PKB, jak obecnie, do 6,8 proc., czyli poziomu, który według WHO zapewnia bezpieczeństwo obywatelom. – Po 6–7 latach ciężkiej nauki dostajesz taką podstawę etatową, jaką miałbyś i bez studiów. Żeby jakoś żyć, trzeba więc nadrabiać godzinami. Niektórzy nasi znajomi przepracowują 400–450 godz. miesięcznie. My sami dorabiamy poza zawodem – i to lepsze pieniądze – opowiadają Krzysztof i Aleksandra, ratownicy z Bydgoszczy. Manifestacja miała spokojny przebieg. Choć były trąbki, gwizdki i nagłośnienie, nie było tak ofensywnej oprawy, jaka zazwyczaj towarzyszy demonstracjom związkowców. Może dlatego, że młodych lekarzy nie wsparli związkowcy z Solidarności. To temat, którego medycy nie chcieli komentować. – PZM jest apolityczny – ucinali. I rzeczywiście transparentów atakujących konkretną partię czy rząd nie było widać (były za to tablice: „Godzina pracy lekarki to wartość mazaka i kartki”, „Dziś jest czas na zdrowie+”, „Jeszcze Polska nie zginęła, póki my leczymy”). Medycy tłumaczyli, że problem pracy i płacy narasta od lat i również poprzednie gabinety niewiele zrobiły, aby go rozwiązać. Tyle że teraz w fotelu ministra zdrowia zasiada Konstanty Radziwiłł, były prezes Naczelnej Rady Lekarskiej (2001–10), który kiedyś wraz z nimi domagał się zwiększenia wynagrodzeń w służbie zdrowia i mówił, że pensja rezydentów powinna wynosić dwie średnie krajowe. Medycy chcieli przypomnieć mu te słowa. Radziwiłł zaskoczył ich i pojawił się pod koniec demonstracji na pl. Konstytucji. Jednak ta nieoczekiwana wizyta okazała się wizerunkową klapą ministra – wszystko dlatego, że zaraz po swojej przemowie Radziwiłł umknął przed pytaniami demonstrantów, czym tylko ich rozdrażnił. Następnym krokiem może być strajk generalny. Albo emigracja. Już teraz OECD alarmuje, że na tysiąc mieszkańców przypada w Polsce 2,2 lekarza. To jeden z najgorszych wyników w Europie (średnia 3,3). Dziś nie damy się podzielić! – krzyczeli medycy. A kiedy kończyli swoją manifestację, pod siedzibą Trybunału Konstytucyjnego zbierali się członkowie i sympatycy Komitetu Obrony Demokracji, którzy o 15 mieli ruszyć w kierunku pl. Piłsudskiego z hasłem: „Jedna Polska, dość podziałów”. Dla KOD był to pierwszy powakacyjny sprawdzian zdolności do dalszej mobilizacji mas. W ostatnich miesiącach ruch wytracił nieco prędkość, stowarzyszenie zajęło się budowaniem struktur, nie organizowało tak licznych manifestacji (POLITYKA 38). Sobotni marsz pokazał, że Komitet wciąż potrafi wyprowadzać na ulice oburzonych antydemokratycznymi zapędami obecnej władzy – choć było ich zdecydowanie mniej niż podczas majowego marszu współorganizowanego przez