Od tej chwili radykalnie zmieniłem zdanie. A było to tak: wieczorem zasiadłem przed telewizorem zdecydowany oglądać wybory całą noc. Wprawdzie ich wynik ani grzał mnie, ani ziębił, ale – jak mówiła moja babcia po kądzieli – ciekawość pierwszy stopień do piekła. Z początku wszystko było zgodne z przewidywaniami. Uśmiechnięci francuscy komentatorzy polityczni pytlowali, jaką to Clinton ma przewagę, zwycięstwo w kieszeni, i ubolewali, że nieokrzesany Trump mógł zajść tak daleko. Z biegiem godzin (przyjaciele opowiadali, że w Polsce było dokładnie tak samo) miny im się wydłużały, a szczęki opadały coraz niżej, aż wydawało się, że odpadną zupełnie. Przed minutą jeszcze wszyscy rwali się do głosu, błyszczeli erudycją i sycili swoim nieomylnym znawstwem. Teraz nagle nieszczęsna prowadząca audycję nie mogła znaleźć nikogo chętnego do intelektualnych popisów. Dziwnym trafem uśmiechnięte buźki, jakże dobrze mi znane z konferencji prasowych czy uczelnianych korytarzy, stawały się jakieś wymięte. Oczywiście nie mam żadnych wątpliwości, że to tylko chwila. Jutro ci sami luminarze będą znowu lśnić, pachnieć Diorem i podawać nam wielkie prawdy, w które bezwarunkowo mamy uwierzyć. Za tę chwilę dziękuję ci jednak serdecznie panie prezydencie elekcie i zapewniam o mojej wiernej i serdecznej sympatii. Pokazał pan, że cesarz jest nagi, a o tyle to cenne i ważne, że nie tylko pańskiego przypadku dotyczy. W Szwajcarii zaczęto oto wyprzedaż, po niesłychanie korzystnych cenach, paru tysięcy schronów przeciwatomowych. Położone są niekiedy w miejscach niezwykle krajobrazowo atrakcyjnych. Nabywcy, trzeba się spieszyć, w chwili kiedy piszę te słowa, zostało już tylko osiemset do dyspozycji, urządzają w nich hotele, knajpki, dojrzewalnie (o ile istnieje po polsku takie słowo) serów. Niektórzy chcą je po prostu wykorzystać jako dacze. Wprawdzie w środku bez odpowiednich remontów na razie dosyć ponuro, jeżeli jednak zachowa się nienaruszone doskonale zamaskowane wejścia, po zamknięciu ich nic na zewnątrz nie psuje sielskiego widoku. Są też inne pomysły. Mniejsza z nimi. Nam chodzi o to, że praktyczni Helweci, w całkowitym przeciwieństwie do tego, czym karmią nas nasi polscy politolodzy, najwyraźniej i najzupełniej nie boją się wojny. My się zbroimy, Antek Macierewicz organizuje partyzantkę, a oni wprost przeciwnie. I nie chodzi o to, że oni trochę dalej na zachód. W epoce globalizacji każda wojna w Europie musiałaby się i po nich przejechać. Po prostu wykombinowali coś zasadniczo innego niż szeroki wachlarz naszych mędrków. I kto ma rację? Żeby odpowiedzieć na to fundamentalne pytanie, trzeba najpierw ustalić, kto nam zagraża. Oczywiście Rosja i Władimir Putin. Dlaczego jednak Putin miałby nocą łomotać kolbami w drzwi niepodległej Rzeczpospolitej? To już daleko trudniejsze pytanie i obawiam się, że trudno na nie znaleźć racjonalną odpowiedź. Z przyzwyczajenia? Nie bądźmy śmieszni. Polonez Rajnolda Suchodolskiego „Kto powiedział, że Moskale/Są to bracia nas Lechitów,/Temu pierwszy w łeb wypalę/Przed kościołem Karmelitów” to wyraz bardziej polskich niż rosyjskich kompleksów. Oni nawet próbowali: