Jan P. Matuszyński: Sprawa Przemyka pokazuje, jak działa system

Ważna jest dla mnie, co mówię ze smutkiem, uniwersalność sprawy Przemyka – mówi Jan P. Matuszyński, reżyser dramatu „Żeby nie było śladów”, polskiego kandydata do Oscara.

Łukasz Bąk Mateusz Górski jako Grzegorz Przemyk (w środku) oraz grający jego kolegów Tomasz Ziętek (po prawej) i Łukasz Gawroński (po lewej).

JANUSZ WRÓBLEWSKI: – Znakomite przyjęcie filmu w Wenecji, szansa na nominację do Oscara – chyba warto było wracać do sprawy Grzegorza Przemyka po tym, co zostało już o niej powiedziane.
JAN P. MATUSZYŃSKI: – Każdy ważny temat można położyć złym filmem. Cieszę się, że „Żeby nie było śladów” zyskuje międzynarodowe uznanie i ma coraz szersze perspektywy. Chciałbym, żeby zobaczyło go jak najwięcej widzów.

To nie jest łatwe i bezbolesne kino. Rekordów kasowych bym się nie spodziewał.
W popandemicznych czasach nie wiadomo, jaki wynik frekwencyjny uznać za sukces. Kina są w regresie, nie tracę nadziei, że nasz film skłoni widzów do powrotu.

Zabójstwo 18-letniego maturzysty, poety, to jedna z najbardziej oburzających i zakłamanych zbrodni PRL. Pomysł, by o tym opowiedzieć, narodził się jeszcze przed publikacją nagrodzonego NIKE reportażu Cezarego Łazarewicza?
Nie. Między „Ostatnią rodziną” a „Żeby nie było śladów” miałem 27 projektów, które potencjalnie chciałem reżyserować. W międzyczasie robiłem też seriale, „Król” jest tego ukoronowaniem. Książka Łazarewicza została mi polecona przez producentów „Ostatniej rodziny” (a później m.in. „Bożego Ciała” i serialu „Król”) Anetę Hickinbotham i Leszka Bodzaka. Trafiła do mnie w tym samym momencie, co propozycja ekranizacji powieści Twardocha. Oba te projekty powstawały więc niemal równocześnie i założenie było takie, że ich premiery będą rok po roku, co zresztą, pomimo epidemii Covid-19, odbywa się w sumie tak, jak było zaplanowane. Natomiast ze względu na pandemię zdjęcia do „Żeby nie było śladów” musieliśmy przesunąć. Ich rozpoczęcie planowaliśmy na 18 marca ubiegłego roku.