Czas wolny uważany był kiedyś za szczególny segment doby, tygodnia i roku, w którym człowiek pozostaje poza obowiązkami (zwłaszcza pracą i nauką) i może oddawać się ulubionym czynnościom związanym z rekreacją, rozrywką, kulturą. Zaczęto nawet używać terminu „kultura czasu wolnego” rozumianego zazwyczaj jako synonim kultury masowej.
Okazało się jednak, że w miarę przeobrażeń cywilizacyjnych niegdyś oczywiste relacje między obowiązkami a odpoczynkiem uległy skomplikowaniu. W rozwiniętych społeczeństwach zachodnich przybywało ludzi, którzy samodzielnie mogli decydować o swoim budżecie czasu, a postęp w dziedzinie technologii komunikowania pozwalał na korzystanie z niemal wszystkich (nie tylko z lektury książek i czasopism) form kultury w domu.