Książki

Wagner po kaszubsku

Recenzja książki: Paweł Huelle, "Śpiewaj ogrody"

materiały prasowe
Panorama powikłanych losów.

Tytuł „Śpiewaj ogrody” pochodzi z wiersza R.M. Rilkego i nadaje ton całej powieści. Jej bohater Ernest Teodor Hoff­man (który nie jest jednak tym słynnym pisarzem i kompozytorem E.T.A. Hoffmanem) tworzy muzykę do „Elegii duinejskich” Rilkego. Rilke kiedyś zresztą był naprawdę w Sopocie – motyw wielkiego pisarza odwiedzającego Trójmiasto jest typowy dla tego pisarza. ­Huelle po niezbyt udanej współczesnej powieści „Ostatnia wieczerza” powraca do swojego ulubionego bohatera – starego Gdańska. Opowiada historię pewnego domu przy ulicy Polanki, w którym połączyły się losy kompozytora pracującego nad niedokończoną operą Wagnera, jego żony, Polaków i Kaszubów, a także pewnego Francuza. ­Huelle tworzy panoramę powikłanych losów: pojawiają się Niemcy przeciwni Hitlerowi, Kaszubi siłą wcielani do Wehrmachtu, Niemcy, którzy po wojnie zostają w Gdańsku.

Skomplikowaną mozaikę losów Huelle spina wątkiem sensacyjnym – historią dwóch rękopisów ukrytych w metalowych skrzynkach. Pełno w tej nowej powieści Wielkiej Sztuki i najważniejszych debat XX w. W jednym akapicie zdarza się, że sąsiadują ze sobą Rilke, Schopenhauer, Nietzsche, Wagner, a bohaterka zadaje pytanie: „czym jest prawda?”.

Atrakcyjność powieści ma jednak swoją drugą stronę – Gdańsk zaczyna trochę przypominać inne miasta, które w literaturze kryły zagadki tajemniczych rękopisów. Konstrukcja jest podporządkowana atrakcjom fabularnym i wiele chwytów znamy z literatury popularnej, która uwielbia zajmować się Wielką Sztuką. Podobnie jest tutaj, rozmowy na tematy wysokie brzmią często sztucznie, a postaci są niestety dwuwymiarowe. Przy całej wystawności tej powieści największe wrażenie robi zupełnie kameralna scena: chłopiec, jego ojciec i przyjaciel ojca, Kaszub, w środku nocy tkwią na łódce. Chłopiec słucha rozmowy po kaszubsku trochę jak głosu innego świata. Zresztą największą zaletą tej książki jest właśnie włączenie kaszubskiego głosu (języka) w opowieść o tym miejscu.

 

Paweł Huelle, Śpiewaj ogrody, Znak, Kraków 2014, s. 300

Książka do kupienia w sklepie internetowym Polityki.

Polityka 2.2014 (2940) z dnia 07.01.2014; Afisz. Premiery; s. 68
Oryginalny tytuł tekstu: "Wagner po kaszubsku"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Społeczeństwo

Wyznania nawróconego katechety. „Dwie osoby na religii? Kościół reaguje histerycznie, to ślepa uliczka”

Problem religii w szkole był przez biskupów ignorowany, a teraz podnoszą krzyk – mówi Cezary Gawryś, filozof, teolog i były nauczyciel religii.

Jakub Halcewicz
09.09.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną