Książki

Osaczona

Recenzja książki: Herta Müller, „Nadal ten sam śnieg i nadal ten sam wujek”

materiały prasowe
Teksty zamieszczone w zbiorze są bolesnym świadectwem, niezbędnym, aby zrozumieć twórczość jednej z najwybitniejszych pisarek naszych czasów, a także hołdem dla jej bliskich.

Najnowszy zbiór esejów Herty Müller „Nadal ten sam śnieg i nadal ten sam wujek” nie będzie zaskoczeniem dla jej wiernych czytelników. Znajdziemy tutaj bowiem tematy stale obecne w twórczości noblistki: życie w reżimie komunistycznym Ceauşescu, okrucieństwo Securitate, brzemię rodzinne, wiejskie dzieciństwo, problemy na emigracji. Wracają także dobrze znane sceny: próba zwerbowania przez bezpiekę, wypasanie krów, praca w fabryce traktorów, oszczerstwo niweczące karierę zawodową. Tło autobiograficzne jest zresztą niewątpliwie ciekawsze od tekstów poświęconych twórczości pochodzących z Rumunii pisarzy i myślicieli (jak Blecher, Cioran, Pastior). Müller opowiada m.in. o tym, w jaki sposób uwikłanie ojca, który służył w Waffen SS, zadecydowało o jej antysystemowej postawie i literackiej karierze, zdaje relację ze swojej (liczącej ponad 900 stron, a mimo to niekompletnej) teczki w Securitate, ale też z czułością pisze o niewysłowionej miłości, którą darzyła ją matka.

Można się tutaj także dowiedzieć, w jakiej relacji do rzeczywistości pozostają kolaże noblistki. Te eseje nie są wielką literaturą, choć nie brak tu świetnych momentów, niewielu twórców potrafi dziś dostrzec poetyckość w pozornie zwykłej, codziennej frazie albo przejść od chusteczki do nosa lub kobiecej fryzury do wnikliwego obrazu człowieka poniżonego i zniewolonego. Przede wszystkim teksty zamieszczone w zbiorze są jednak bolesnym świadectwem, niezbędnym, aby zrozumieć twórczość jednej z najwybitniejszych pisarek naszych czasów, a także hołdem dla jej bliskich. Patronami tomu – w którego poszczególnych tekstach (jak w „Fudze śmierci”) nierzadko powracają te same frazy i sytuacje – są niewątpliwie pisarze, których totalitaryzm próbował zniszczyć, szczególnie Paul Celan.

 

Herta Müller, Nadal ten sam śnieg i nadal ten sam wujek, przeł. Katarzyna Leszczyńska, Wyd. Czarne, Wołowiec 2014, s. 224

Książka do kupienia w sklepie internetowym Polityki.

Polityka 11.2014 (2949) z dnia 11.03.2014; Afisz. Premiery; s. 70
Oryginalny tytuł tekstu: "Osaczona"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Świat

Izrael kontra Iran. Wielka bitwa podrasowanych samolotów i rakiet. Który arsenał będzie lepszy?

Na Bliskim Wschodzie trwa pojedynek dwóch metod prowadzenia wojny na odległość: kampanii precyzyjnych ataków powietrznych i salw rakietowych pocisków balistycznych. Izrael ma dużo samolotów, ale Iran jeszcze więcej rakiet. Czyj arsenał zwycięży?

Marek Świerczyński, Polityka Insight
15.06.2025
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną