"Dług honorowy” opowiada o niezwykłych losach kilkunastu amerykańskich pilotów wojskowych, którzy ochotniczo utworzyli Eskadrę Myśliwską im. Tadeusza Kościuszki i wzięli udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920 r.
Pomysłodawcą i współtwórcą eskadry był Merian C. Cooper – dwudziestosześcioletni pilot z Florydy, pracownik Amerykańskiego Urzędu Pomocy, zafascynowany niezłomną postawą Polaków oraz bohaterstwem lwowian, oraz Cedric E. Fauntleroy – późniejszy dowódca eskadry, znakomity pilot oblatywacz. W ciągu kilku tygodni skompletowali oni pierwszą grupę doświadczonych, a przede wszystkim oddanych idei bezinteresownej walki pilotów. Już jesienią stacjonująca we Lwowie eskadra gotowa była do boju. Piloci z Eskadry im. Kościuszki – jak wspominał Cooper – postanowili spłacić dług wdzięczności „zaciągnięty przez Amerykę jeszcze w zaraniu jej życia politycznego, gdy Kościuszko i Pułaski o wolność i niepodległość Ameryki walczyli”.
Podczas całej wojny polsko-bolszewickiej Eskadra im. Kościuszki nie wpłynęła decydująco na przebieg żadnej większej kampanii. Jednak jej rola w walce z bolszewikami pozostaje nieoceniona. Amerykańscy piloci przez wiele miesięcy skutecznie wiązali część sił Budionnego, częstymi nalotami nękali konarmię, utrudniali transporty kolejowe, dokonywali niezliczonych skutecznych lotów rozpoznawczych na maszynach, które niejednokrotnie nie powinny już latać, a wreszcie swoją bohaterską postawą podnosili morale polskiego społeczeństwa i wojska.
Opublikowana w Stanach ponad 30 lat temu książka Roberta F. Karolevitza i Rossa S. Fenna to opowiedziana z ogromną pasją historia pełna ciekawostek z początków lotnictwa wojskowego, wspomnień, urzekających anegdot oraz tragikomicznych opisów niesamowitych zdarzeń, wpisuje się w coraz bardziej popularny nurt publikacji przybliżających doniosłe, ale często mało znane momenty dwudziestowiecznej historii. Przypominających jednocześnie zapomniane pojęcia. Znakomita lektura na rozedrgane politycznie dni.
Robert F. Karolevitz i Ross S. Fenn, Dług honorowy. Amerykańscy piloci Eskadry Myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920. Zapomniani bohaterowie, przełożyła Barbara Gadomska, Wyd. A.M.F. Plus Group, Warszawa 2005, s. 368
