Adam Michnik we wstępie do „Wytrąconych z milczenia” napisał, że jest to piękna książka o pięknych ludziach. Magdalena Grochowska zebrała w niej 15 esejów, reportaży o wybitnych intelektualistach, wielkich twórcach, a przede wszystkim przewodnikach kilku pokoleń polskich inteligentów tej klasy umysłowej, która niby już umarła, a jednak jeszcze jest. Można powiedzieć, że na pewno będzie, jeśli nie zapomni takich postaci jak zebrani tu i wnikliwie opisani między innymi: Tadeusz Kotarbiński, Maria i Stanisław Ossowscy, Klemens Szaniawski, Witold Kula, Leon Schiller, Stefan Jaracz, Tadeusz Łomnicki i Konrad Swinarski.
Autorka z talentem posługuje się warsztatem reportera historycznego, do którego należy nie tylko umiejętność czytania źródeł i tekstów z epoki, ale także zdolność dotarcia dzisiaj do świadków przeszłych wydarzeń i faktów – i wydobycia z nich prawd o bohaterze i czasie, w którym żył i działał. Przedstawiane postaci to ludzie z encyklopedii, ich dorobek jest niekwestionowany i książka daje temu świadectwo. Ale najważniejsze, że jednocześnie bardzo mądrze i elegancko, z dużym wyczuciem kontekstu historycznego opowiada o wcale nie tak prostych drogach życiowych bohaterów, meandrach karier, o ich słabościach i załamaniach, rezonansie społecznym, wpływie na innych.
Nie jest to wcale obraz lukrowany, hagiograficzny, przy okazji nie tylko wnikamy w złożone osobowości i charaktery, lecz także w proces historyczny, w którym się one kształtowały, jak i ten proces w jakimś stopniu też kształtowały. To kilka dziesiątków lat naszej współczesności, kilka epok i kilka reżimów politycznych, kilka ideologii i wiele, bardzo wiele wyzwań i prób, także zagadek.
Lektura tego zbioru jest pouczająca na różne sposoby. Jest to również opowieść o teraźniejszości, gdyż z jednej strony staje w obronie autorytetów, tak chętnie i łatwo dzisiaj szarganych i lekceważonych, przeciwstawia się prostackim, czarno-białym opowieściom o historii, upomina się o wysoką jakość i standard życia publicznego i umysłowego. W końcu mówi też, że nie wolno bezkarnie zrywać łańcucha polskich pokoleń inteligenckich.
Magdalena Grochowska, Wytrąceni z milczenia, Świat Książki, Warszawa 2005, s. 558.
