Książki

Skazani na samotność

◊ ◊ ◊ ◊

Kruszyński (ur. 1957 r.) jest jednym z bardziej cenionych pisarzy średniego pokolenia. Za swoje poprzednie książki – powieści „Schwedenkrauter” oraz „Szkice historyczne” otrzymał liczne nagrody literackie, był również dwukrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Nike. Uchodzi za mistrza stylu, jego proza odznacza się zawsze niepowtarzalną manierą języka. Losy Kruszyńskiego są powikłane, dramatyczne i nie bez znaczenia dla kształtu jego pisarstwa. Elementy autobiograficzne pisarz wplata delikatnie w materię fabularną swych utworów. Autor „Powrotu Aleksandra” to były pisarz emigracyjny. W konsekwencji prześladowań i represji za opozycyjną działalność w początkach stanu wojennego wyjechał do Szwecji, z której powrócił do kraju dopiero pod koniec lat 90.

Najważniejsze jest tytułowe opowiadanie o wymiarach jakże popularnej obecnie mikropowieści (około 120 stron). Pozostałych pięć to miniatury epickie. Wszystko jednak składa się w dość spójną całość – nie tyle kompozycyjną, co tematyczną.

Kruszyński portretuje swych bohaterów w sytuacjach elementarnych doświadczeń egzystencjalnych, z których najbardziej widocznym, traumatycznym i doskwierającym jest doświadczenie samotności. Doświadczenie to każdy z nich stara się na swój sposób przełamywać: np. bohater tytułowego opowiadania – rozczarowującą w sumie podróżą do kraju wspomnień; bohater opowiadania „Marrakech” – marzeniami o nasyceniu swego więdnącego małżeństwa elementem szaleństwa; bohater „Czatu” – wyobrażeniem o totalnej komputerowej manipulacji, której efektem miałaby być pomoc w emocjonalnym zbliżaniu ludzi, a bohater „Spisu respondentów” – okazjonalnym seksem.

Zgodnie z założeniami egzystencjalizmu, ewidentnie patronującemu późnemu pisarstwu Kruszyńskiego, człowiek skazany jest na stałą troskę i niemożliwą do przezwyciężenia samotność bytowania. Bardzo to dobra, soczysta, choć nie przynosząca pocieszenia, literatura.
 

Zbigniew Kruszyński, Powrót Aleksandra, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006, s. 200
 
 
Przeczytaj fragment książki 

 

 

Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Śledztwo „Polityki”. Białoruska opozycjonistka nagle zniknęła. Badamy kolejne tropy

Anżelika Mielnikawa, ważna białoruska opozycjonistka, obywatelka Polski, zaginęła. W lutym poleciała do Londynu. Tam ślad się urwał. Udało nam się ustalić, co stało się dalej.

Paweł Reszka, Timur Olevsky, Evgenia Tamarchenko
06.05.2025
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną