Recenzja książki: Thomas Mann, „Niemieccy słuchacze! Przemówienia radiowe z lat 1940–1945”

Los Thomasa Manna czasem porównuje się z losem Marleny Dietrich – oboje w czasie wojny zaangażowali się przeciwko Trzeciej Rzeszy, krytykowano ich jednak za to, że wybrali emigrację.

Los Thomasa Manna czasem porównuje się z losem Marleny Dietrich – oboje w czasie wojny zaangażowali się przeciwko Trzeciej Rzeszy, krytykowano ich jednak za to, że wybrali emigrację. Przemówienia radiowe Manna nadawano z Londynu, nagrywał je w Ameryce. Hitler ponoć zareagował bezpośrednio na słowa pisarza szkalujące naród niemiecki i nazwał go wrogiem. Mann w swoich przemówieniach starał się więc przekonać słuchaczy, że hitleryzm poniesie klęskę. Wybrał drogę chłostania Niemców, odzierania masek z idei romantycznej wyjątkowości narodu niemieckiego i rasizmu. Mann występował jako sumienie narodu, ale jego pozycja w Niemczech była skomplikowana, bo należał do tych, którzy wcześniej poparli niemiecki militaryzm. Z kolei po wojnie nazywano go zdrajcą.

Thomas Mann, Niemieccy słuchacze! Przemówienia radiowe z lat 1940–1945, przeł. Małgorzata Łukasiewicz, Ossolineum, Wrocław 2018, s. 230