Książki

Trzy razy Heller

Kosmos i filozofia

Hellera irytuje taka samowystarczalność przedstawicieli religii, podobnie jak irytuje go arogancja licznych uczonych uznających nieustająco religię „za opium dla mas”. Ponieważ w obu tych przestrzeniach ksiądz profesor czuje się jednakowo zadomowiony, jego rozważania na temat relacji między wiarą i wiedzą są szczególnie cenne. Jeszcze cenniejsza jest umiejętność pisania o jakże trudnych kwestiach w sposób czytelny i klarowny.

Eseistyka Michała Hellera ma od lat licznych miłośników. Na pewno więc ucieszą nowe publikacje tego autora. „Podróże z filozofią w tle” to dziennik rejestrujący refleksje z naukowych podróży. Pierwszy wpis pochodzi z 12 stycznia 1975 r. i opisuje spotkanie z kardynałem Karolem Wojtyłą, który umożliwił Hellerowi pierwszy wyjazd naukowy do Belgii. Później tych wyjazdów jest coraz więcej, na kartkach książki mieszają się wrażenia z podróży z uwagami natury naukowej. Wraz z kolejnymi wpisami zmienia się świat, jaki widać, ale jednocześnie widać, jak zmienia się sposób rozumienia wszechświata wraz z kolejnymi odkryciami kosmologii.

Płynąca ze sfery nauki zmiana percepcji rzeczywistości rykoszetem trafia w religię, zmuszając do podjęcia refleksji nad relacjami między przekazem wiary i faktami nauki. Heller, uczestnik tych debat, w tym jakże ważnej dotyczącej Galileusza, odsłania ich kulisy przedstawiając żywych, z krwi i kości, ludzi. Heller potrafi być ironiczny i pełen poczucia humoru, jak w tej obserwacji z maja 1977 r.: „W Galleria degli Uffizi we Florencji znalazłem następujący napis, wyskrobany scyzorykiem na drzwiach toalety: »To be is to do« (Descartes); »To be is to be« (Voltaire); »Do be do be do be do« (Frank Sinatra). Nie jest jeszcze zupełnie źle z naszą epoką, jeżeli mamy umysły zdolne do takiej syntezy!”.

Kto polubi sposób myślenia Michała Hellera, powinien spróbować bardziej zaawansowanych lektur. Oto więc ukazał się zbiór rozproszonych dotychczas tekstów „Filozofia i wszechświat”. Uwaga! Książka wymaga spokoju i uważnej lektury. Ale trud się opłaci sowicie intelektualną satysfakcją, jaką przynosi kontakt z prawdziwą myślą.

Gdyby jednak rozważania Hellera okazały się zbyt złożone, zwłaszcza dla czytelników dopiero próbujących sił w nieziemskiej (dosłownie) tematyce, cennym niezbędnikiem okaże się książka „Granice kosmosu i kosmologii”. To popularne wprowadzenie do kosmologii znane jest wielu znawcom twórczości Hellera pod tytułem „Ewolucja kosmosu i kosmologii”. W najnowszym wydaniu zmienił się nie tylko tytuł, ale zaktualizowana została treść. Autor dodał także rozdział dotyczący kosmologii radzieckiej.
 

Podróże z filozofią w tle, Znak, Kraków 2006, s. 242.  

  Przeczytaj fragment książki   
   

Filozofia i wszechświat, Universitas, Kraków 2006, s. 544.  

  Przeczytaj fragment książki 
    

Granice kosmosu i kosmologii, Scholar, Warszawa 2005, s. 256  

  Przeczytaj fragment książki  

Reklama

Czytaj także

null
Świat

Izrael kontra Iran. Wielka bitwa podrasowanych samolotów i rakiet. Który arsenał będzie lepszy?

Na Bliskim Wschodzie trwa pojedynek dwóch metod prowadzenia wojny na odległość: kampanii precyzyjnych ataków powietrznych i salw rakietowych pocisków balistycznych. Izrael ma dużo samolotów, ale Iran jeszcze więcej rakiet. Czyj arsenał zwycięży?

Marek Świerczyński, Polityka Insight
15.06.2025
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną