Podróż do źródeł
Recenzja książki: Maciej Hen, „Deutsch dla średnio zaawansowanych”
Maciej Hen po brawurowej, rozgrywającej się w XVII w. „Solfatarze”, za którą otrzymał Nagrodę Gombrowicza, napisał powieść współczesną. Ale i tym razem wplótł do książki wątki historyczne, przede wszystkim sięgające XIX w., ale również dotyczące antysemickich wydarzeń 1968 r. Poznajemy historię Marka Deutscha, który poszukuje swoich korzeni. Kluczowe pytanie brzmi, kim był przodek tego bohatera – nieudacznika. Sam tak siebie określa – sześćdziesięciolatka, który pracuje jako ochroniarz. Ostatnia, trzecia żona, rzuciła go, nie układa mu się też z dwiema córkami z dwu małżeństw, a jedna z nich właśnie zaszła w ciążę. I w tym momencie nadchodzi wieść, że na bohatera czeka spadek. Tak rozpoczyna się przygoda – podróż Dacią do Rumunii. Warsztat pisarski Hena poznaliśmy przy okazji „Solfatary” – jego zmysł humoru, umiejętność stylizacji czy budowania wartkich dialogów. Tutaj też zwraca uwagę lekkość pióra, ale im dalej, tym coraz bardziej widoczne są słabości. Po pierwsze: zbytnia szczegółowość. Bohater-narrator opowiada niemal o wszystkich swoich czynnościach w ciągu dnia, każda pojawiająca się postać jest pretekstem do długich dygresji. Ta opowieść jest niestety przegadana i przeciążona wątkami. Poza tym narracja co raz grzęźnie w streszczeniach lektur i poszukiwań internetowych bohatera. A to nie pomaga w utrzymaniu uwagi czytelnika. Nie przekonują też wątki romansowe („zamknął jej usta pocałunkiem”). Trudno oprzeć się wrażeniu, że zabrakło tej książce redakcji, szkoda.
Maciej Hen, Deutsch dla średnio zaawansowanych, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019, s. 542