Próba pustyni
Recenzja książki: John Chryssavgis, "W sercu pustyni. Duchowość Ojców i Matek Pustyni"
W ostatnich latach badacze wykazują duże zainteresowanie życiem i praktyką religijną tzw. Ojców Pustyni. Tak byli nazywani pierwsi mnisi chrześcijańscy, którzy od końca III wieku prowadzili życie samotne albo w niewielkich zgromadzeniach na pustyniach egipskich, a następnie w Syrii i Palestynie. Eremityzm egipski - mimo oczywistej surowości - uchodził za łagodniejszy od syryjskiego, gdzie stosowano bardzo dolegliwe formy umartwień. Najbardziej znaną postacią syryjskiego nurtu pustelnictwa był Szymon Słupnik (389-459), który spędził na szczycie kolumny 30 lat, modląc się tam i głosząc kazania. Jednak najsłynniejszą postacią wczesnochrześcijańskiego życia monastycznego był działający w Egipcie św. Antoni, który oddalił się na pustynię około 270 roku i dożył tam szacownego wieku 105 lat. Długowieczność pustelników egipskich nie należała zresztą do rzadkości, co zwykle tłumaczy się umiarkowaną dyscypliną życia. Eremici dzielili swój czas na trzy części: modlitwę, pracę i odpoczynek. Spożywali jeden posiłek dziennie i często stosowali posty. Ich jedzenie było proste: placki jęczmienne, owoce, jarzyny, kaszę. Nie spożywali mięsa, ani wina, pili natomiast wodę. Ojcowie Pustyni modlili się często, czemu sprzyjała ich praca, polegająca na powtarzaniu mechanicznych czynności (np. wyplatanie koszyków, mat i lin). Ich modlitwami były krótkie fragmenty z Biblii (przede wszystkim psalmy) lub formułki samodzielnie przez nich ułożone. Wbrew powszechnym wyobrażeniom, Ojcowie Pustyni nie żyli zupełnie sami, bez kontaktu z innymi ludźmi. Stałe odejście od świata wymagało ucznia, który dbał o podstawowe potrzeby pustelnika. Czasami pustelnicy odwiedzali się wzajemnie, a raz na tydzień spotykali się na wspólną mszę.