Gdzie na narty w tym sezonie?

Regres dotknął bodaj wszystkich segmentów zimowego biznesu. Kiepska zima to mniej sprzedanych nart, butów, ciuchów i akcesoriów – a w efekcie mniej pieniędzy na poszukiwania kolejnych rozwiązań technologicznych czy kreowanie mód. To mniej gości w kurortach, a więc i wyhamowanie inwestycji. Itd. Sprzęt: bez rewolucji Testem kondycji firm produkujących sprzęt do uprawiania sportów zimowych są od lat monachijskie targi ISPO – największa taka prezentacja w Europie. To tam już w styczniu–lutym wszystkie liczące się lub chcące zaistnieć na rynku marki pokazują swą ofertę na następną zimę. Tym razem gołym okiem widać było, że w sezonie 2016/17 żadnej rewolucji nie będzie. Oczywiście wszystkie kolekcje zostały designersko odświeżone, a niektóre modele nart czy wiązań zawierały nieznane dotąd patenty. Nie było jednak mowy o przełomie na skalę konstrukcji carvingowej sprzed kilkunastu lat czy rockera sprzed lat kilku, które to radykalnie wpłynęły na technikę jazdy i nie przez przypadek rychło stały się standardem. Ba, są nim do dziś. Jeśli w tym roku coś zwróciło na ISPO uwagę, to tendencja do ulepszania detali pod kątem zwiększania komfortu. Najlepszym przykładem są naturalnie narciarskie buty, uchodzące dotąd za symbol niewygody. Obecnie uwaga ich producentów koncentruje się na tzw. tuningu, czyli możliwości dopasowywania buta do indywidualnego kształtu stopy i nogi narciarza. Praktycznie każdemu klientowi formuje się osobną wkładkę pod stopę, botek wewnętrzny, a często także skorupę. A żeby robić to jak najprecyzyjniej, wciąż szuka się lepszych technologii i materiałów (jako naturalnie plastyczny wypełniacz botków wewnętrznych zaczął być używany m.in. korek). To samo tyczy zmniejszania wagi nart przeznaczonych dla kobiet i do jazdy terenowej, właściwości cieplnych odzieży itp. Niewykluczone zresztą, że poziom techniczny sprzętu jest już tak wysoki, że odpowiada oczekiwaniom najbardziej wymagających użytkowników. Również tegoroczne inwestycje w infrastrukturę stacji zimowych są mniej spektakularne, niż bywało jeszcze niedawno. Inwestycje: skromniej Choć naturalnie są wyjątki. Bodaj największym przedsięwzięciem sezonu w Europie jest uruchomiona pod koniec października na popularnym także wśród Polaków tyrolskim lodowcu Stubai kolejka 3S Eisgrat. Wywozi gości z doliny na 2885 m n.p.m. i zasadnie szczyci się tytułem „najdłuższej trójlinowej gondoli w Alpach”. Pokonuje bowiem 4,7 km (oraz 1200 m różnicy poziomów) – i to w niespełna 12 minut. Na dodatek zbudowano ją kosztem 60,6 mln euro – wedle inwestora, czyli Stubaier Bergbahnen, nigdzie dotąd w Austrii nie zapłacono jednorazowo takiej kwoty za kolej linową. Inny wymiar będzie miała piętnastoosobowa gondola, która od początku grudnia ma obsługiwać południowe zbocza bliskiego granic Polski słowackiego Chopoka. Ma 1,1 km długości i kosztowała 11,6 mln euro, więc skala przedsięwzięcia jest nieporównywalna z tyrolskim, lecz oddanie jej do użytku oznacza zakończenie kolejnego etapu imponującej pod względem skali i tempa rozbudowy tamtejszej infrastruktury: teraz można będzie szybkimi wyciągami kursować między południową a północną stroną tej świetnej narciarsko góry. Sukces firmy Tatry Mountain Resorts, której dziełem jest przeobrażenie Chopoka, daje nadzieję na zmiany także w polskich górach. TMR jest bowiem od kilku miesięcy właścicielem 97 proc. udziałów w Szczyrkowskim Ośrodku Narciarskim. Spółka rozpoczęła działalność od sporządzenia map geodezyjnych i regulowania stosunków własnościowych. Do 2019 r. zamierza postawić w Szczyrku sieć nowoczesnych wyciągów i instalacji dośnieżających (mają objąć ponad 80 proc. nartostrad), przeprofilować i poszerzyć trasy, wybudować parkingi na 1,5 tys. aut, restauracje itd. Ambitne plany – i to tyczące „świętego szczytu” rodzimego narciarstwa, czyli Kasprowego Wierchu – mają też Polskie Koleje Linowe (skądinąd w nie również chciała inwestować TMR, wchodząc w spółkę z polskimi gminami – operację jednak zablokowano z powodów politycznych). Otóż trwają prace nad oceną skutków ekologicznych ewentualnego punktowego dośnieżania trasy w Kotle Goryczkowym (już wiadomo, że wody jest tam pod dostatkiem!) oraz modernizacji słynnych tamtejszych krzesełek, które dożywają technicznego żywota. Raport środowiskowy ma być gotowy w połowie przyszłego roku. Wtedy dyskusja o narciarskiej przyszłości Kasprowego będzie mogła wreszcie toczyć się w oparciu o racjonalne argumenty. Na razie największymi inwestycjami w kraju okazuje się budowa kolejek krzesełkowych m.in. w Wiśle, Kasinie Wielkiej, Czarnej Górze i, być może, krynickich Słotwinach. O ile w Polsce stawianie nowych wyciągów jest wciąż uzasadnione z uwagi na sięgające dekad opóźnienia, to generalny kierunek jest inny: kaprysy pogody (oraz rosnące wymagania narciarzy) powodują, że akcent kładzie się na przygotowanie tras, a więc rozwój urządzeń dośnieżających i floty ratraków oraz szkolenie tzw. snowmakerów odpowiedzialnych za jakość stoków. Z kolei trendy cywilizacyjne wymuszają inwestowanie w jakość sieci Wi-Fi oraz rozmaite gadżety informatyczne, bez których wielu gości nie wyobraża już sobie funkcjonowania nawet w górach. Chodzi nie tylko o możliwość wysyłania wiadomości czy zdjęć – coraz powszechniejsze stają się aplikacje ułatwiające orientację w skomplikowanej często sieci dziesiątek nartostrad (przykładem olbrzymia powierzchnia SkiWelt Kaiser Brixental, jednego z najlepszych obszarów zimowych Austrii) czy tzw. inteligentne gogle, opracowane w regionie Ski Amade, a pozwalające śledzić informacje o trasach, najbliższych restauracjach, prędkości zjazdu itp. na ekranie… narciarskich okularów. Wyjazdy: nowe kierunki Także biura podróży próbują znaleźć receptę na serię gorszych sezonów. Najprostszą jest szukanie miejsc, w których prawdopodobieństwo opadów będzie większe. Często są to stacje, które dotąd – właśnie z racji świetnych warunków śniegowych – były sekretem miejscowych. Tak było, na przykład, z pirenejskim kurortem Baqueira Beret – przez lata ulubionym celem narciarskich wyjazdów hiszpańskiej arystokracji (z rodziną królewską włącznie). Tamtejsze stoki są rozległe, urozmaicone pod względem konfiguracji i trudności, a wreszcie pokryte zwykle grubą warstwą śniegu (dość powiedzieć, że kiedy przed dwoma laty w kwietniu zamykano tam sezon, na zboczach wciąż leżało go 3,5 m). Równocześnie niektóre ośrodki, które bywały wybredne wobec gości (czasem się z tym wręcz obnosiły), w poszukiwaniu klientów zmi