Królowa kier
Istria zachwyca: widokami, zielenią, zderzeniem kultur. I fantastycznym winem
Choć kontrolę paszportową już zniesiono, sznur aut do granicy słoweńsko-chorwackiej ciągnie się kilka kilometrów – w każdy weekend, od maja do października. Do Chorwacji jeździ co roku przeszło milion Polaków. Dla wielu celem podróży jest Istria, półwysep w charakterystycznym kształcie serca, dzisiaj podzielony pomiędzy Chorwację, Słowenię i Włochy.
Wnętrze Istrii zachwyca zielenią. Dębiny i gaje oliwne ciągną się kilometrami. Jedynie z rzadka na tym oceanie wyrasta wzgórzysta wioska, zawsze z charakterystyczną, spiczastą dzwonnicą (najpiękniejszy jest Motovun). Wybrzeże zaś przyciąga krystalicznie czystą wodą, urokliwymi kamienistymi zatoczkami w cieniu sosen, szykownymi kurortami, na czele z Porečem i Rovinjem. Na żyznej żelazistej ziemi owocują cytryny, melony, truskawki i oczywiście winorośl. Piękno, spokój i jakość życia – raj na ziemi.
Po starożytnych tajemniczych Ilirach Istrią rządziły przez wieki wielkie cywilizacje. Rzym włączył te dawniej dzikie, leśne ostępy na zawsze w obręb Zachodu. Wenecja zbudowała porty, kościoły ze strzelistymi dzwonnicami i włączyła Istrię w handlowy szlak biegnący między bogatym Zachodem i Północą a zasobnym w dobra takie, jak drewno, oliwa, przyprawy i wino, Wschodem. Do dziś, oficjalnie i nieoficjalnie, mówi się tu po włosku. Sto lat przynależności do Austro-Węgier też zostawiło trwały ślad: to raczej Mitteleuropa z jej kulturą społeczną i jasnymi zasadami niż Bałkany.
Istria z owego połączenia kultur: łacińskiej, słowiańskiej i niemieckiej utworzyła fantastyczną mieszankę. Zjemy tu fenomenalne owoce morza, risotto, sery, szynkę i trufle, ale na większym luzie niż po drugiej stronie Adriatyku. W odróżnieniu od innych krańców byłej Jugosławii pościel jest tu nieskazitelnie czysta, serwis uprzejmy, drogi nowo wyasfaltowane, a godzina dziewiąta oznacza dziewiątą.