Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Nauka

Denat z filtrem

Zanim sięgniesz po papierosa

Ustawodawcy liczą na to, że obrzydliwe zdjęcia zmienią społeczny wizerunek palacza - z seksownego kowboja na mało atrakcyjnego kawalera z gnijącymi zębami. Ustawodawcy liczą na to, że obrzydliwe zdjęcia zmienią społeczny wizerunek palacza - z seksownego kowboja na mało atrakcyjnego kawalera z gnijącymi zębami. Getty Images/Flash Press Media
Amerykańskie koncerny tytoniowe zaskarżyły do sądu decyzję nakazującą umieszczanie na opakowaniach papierosów drastycznych zdjęć, które mają zniechęcać do palenia. W Polsce takie ostrzeżenia pojawią się w maju przyszłego roku. Czy będą skuteczne?
Ostrzeżenie: Papierosy wywołują śmiertelne choroby płuc.Forum Ostrzeżenie: Papierosy wywołują śmiertelne choroby płuc.

Wkrótce Amerykanie znajdą na opakowaniach papierosów zdjęcia przedstawiające np. mężczyznę oddychającego przez rurkę tracheotomijną, pacjenta podłączonego do respiratora – a nawet denata. Koncerny tytoniowe już przeciwko temu protestują, zaniepokojone argumentami, że nowe etykiety skłonią do porzucenia papierosów pół miliona osób. Nigdzie jednak nie znajdziemy wyjaśnienia, w jaki sposób i na jakiej podstawie oszacowano tę liczbę. W budzącej wiele emocji debacie głos zabrali również naukowcy. Wielu z nich wątpi w skuteczność makabrycznych obrazków.

FDA przygotowała 36 zdjęć, które pokazano 18 tys. osób i poproszono o ocenę. Uczestnicy badania odpowiadali na przykład na pytanie: „Które zdjęcie najbardziej zapadnie Ci w pamięć?”, oraz deklarowali, jakie emocje odczuwają oglądając poszczególne obrazki. Na tej podstawie wybrano ostatecznie dziewięć zdjęć, które od września przyszłego roku trafią na opakowania papierosów w USA. Naukowcy zwracają jednak uwagę, że badanie FDA nie sprawdzało, czy po obejrzeniu zdjęć respondenci faktycznie rzucili palenie.

Nie taki strach straszny

W skuteczność drastycznych zdjęć nie wierzy dr Carol Tavris, współautorka popularnej również w Polsce książki „Błądzą wszyscy (ale nie ja)”. W czerwcu na łamach ScienceInsider, blogu tygodnika „Science”, oświadczyła, że badania z zakresu psychologii od lat systematycznie wskazują na brak skuteczności komunikatów, które opierają się na straszeniu odbiorców. Ludzie szybko przyzwyczają się do zastraszaczy, czasem wręcz ze skutkiem dokładnie odwrotnym do oczekiwanego.

Polityka 36.2011 (2823) z dnia 31.08.2011; Nauka; s. 54
Oryginalny tytuł tekstu: "Denat z filtrem"
Reklama