Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Nauka

Popioły i diamenty

Wulkany pełne skarbów

Darem dawnego wulkanizmu na Dolnym Śląsku są kamienie szlachetne, m.in. agaty. Darem dawnego wulkanizmu na Dolnym Śląsku są kamienie szlachetne, m.in. agaty. East News
Vulcan, mityczny bóg podziemi, pozostawił po sobie także na dzisiejszych ziemiach polskich wiele śladów, a wśród nich skarbiec z klejnotami: agatami, ametystami, jaspisami, kryształem górskim, oliwinem, kwarcem dymnym. Czas teraz odnaleźć diamenty.
Dawny wulkan w Ostrzycy ProboszczowickiejForum Dawny wulkan w Ostrzycy Proboszczowickiej

Ten „wulkan” natychmiast rozpoznają wszyscy, którzy wyruszają z Wrocławia na południe. Stożek Ślęży – majestatycznej góry Dolnego Śląska – robi wrażenie na wszystkich podróżnych i budzi jednoznaczne skojarzenia z Etną lub Wezuwiuszem. Jednak podobieństwo tej góry do wulkanu kończy się na kształcie i urodzie. Zdaniem polskich geologów masyw Ślęży to wypiętrzony fragment takiego samego podłoża jak i pobliskich Sudetów, zbudowany zapewne ze skał bardziej odpornych niż podłoże otaczających Ślężę nizin. To samo można powiedzieć o sudeckiej Śnieżce. Ten prawie idealny stożek, sterczący nad płaskim grzbietem Karkonoszy, zwykle kojarzony jest przez turystów z wulkanem, ale nim nie jest.

Polska Wulkania

A jednak to właśnie w okolicy tych fałszywych wulkanów, w zachodniej części Dolnego Śląska, w obrębie Pogórza Kaczawskiego i Izerskiego, rozciąga się autentyczna polska Wulkania, żeby posłużyć się analogią do słynnego już, powstałego przed 10 laty z inicjatywy Valerego Giscarda d’Estainga, parku wulkanicznego Vulcania na terenie francuskiej Owernii. Nawiasem mówiąc, francuska Owernia i niemieckie góry Eifel to drugi kraniec tej samej strefy, która ciągnie się od Góry Świętej Anny na Opolszczyźnie w kierunku zachodnim – poprzez środkowe Niemcy aż do Francji, tworząc tzw. środkowoeuropejską prowincję bazaltową.

Na terenie Dolnego Śląska geolodzy natknęli się na ponad 300 powierzchniowych wystąpień skał wulkanicznych, w tym 44 ślady, niekiedy bardzo wyraźne, po stożkach wulkanicznych. Musiała tu być druga może nie Japonia, ale Islandia.

Polityka 17-18.2012 (2856) z dnia 25.04.2012; Nauka; s. 99
Oryginalny tytuł tekstu: "Popioły i diamenty"
Reklama