Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Nauka

Robak do zalewania

Do czego mogą nam służyć pasożyty

Tasiemiec uzbrojony. Tasiemiec uzbrojony. Science Photo Library/Getty Images / FPM
Niektóre mechanizmy naszego organizmu, wypracowane w procesie ewolucji, są dziś nie tylko nieprzydatne, ale czasami wręcz szkodzą. Medycyna ewolucyjna wyjaśnia coraz więcej takich zagadek.
Jaja włosogłówki Trichuris trichiura i dorosły osobnik Trichuris vulpis.Wikipedia Jaja włosogłówki Trichuris trichiura i dorosły osobnik Trichuris vulpis.

W krajach, gdzie nie ma dostępu do bieżącej wody i kanalizacji, często prawie wszyscy mieszkańcy mają w przewodzie pokarmowym pasożyty – robaki, przywry i tasiemce. Są one poważnym problemem zdrowotnym, ale jednocześnie ludzie ci na ogół nie cierpią na alergie ani na choroby autoimmunologiczne. Czy to przypadek?

Z badań paleontologicznych wynika, że wielokomórkowe pasożyty atakowały ludzi od setek tysięcy, a może nawet milionów lat. Nasz organizm bronił się przed infekcjami lub starał się utrudnić życie robaczym intruzom. Układ immunologiczny człowieka w odpowiedzi na obecność pasożytów produkuje białko IgE, które pobudza kolejne procesy immunologiczne dążące do ich pozbycia się. Taka reakcja była bardzo pożyteczna w środowisku, gdzie łatwo było zarazić się tasiemcem lub innym wielokomórkowym pasożytem. Białko IgE przestało dziś być tak potrzebne, gdy to ryzyko jest niewielkie. Można by więc sądzić, że nasz organizm przestanie je produkować. Okazuje się jednak, że u wielu osób produkcję białka IgE nadal stymulują organizmy, które nie mają nic wspólnego z pasożytami. Przykładowo – kontakt z roztoczami obecnymi w zwyczajnym kurzu powoduje jego wydzielanie. Nie ma to, w przeciwieństwie do reakcji immunologicznej wywołanej infekcją tasiemcem, żadnej funkcji obronnej, ponieważ roztocza nie pasożytują wewnątrz organizmu człowieka. Białko IgE niepotrzebnie pobudza więc układ immunologiczny w odpowiedzi na kontakt z roztoczami i to powoduje alergię.

W trakcie wielopokoleniowej koegzystencji człowieka z pasożytami nie tylko nasz organizm wypracował nowe sposoby walki z nimi, ale i pasożyty znalazły własne metody, by przeżyć.

Polityka 22.2013 (2909) z dnia 27.05.2013; Nauka; s. 62
Oryginalny tytuł tekstu: "Robak do zalewania"
Reklama