Pofilozofuj z Jarkiem Makowskim. Lekcja czwarta: Młodość

Ten, kto stara się oszukać czas, żyje złudzeniem, że da się to zrobić, nie narażając się na śmieszność, nie doświadczając rozczarowań, nie przeżywając udręk.

KŻ/Polityka

To jedna z najlepszych rzeczy, jaka może się dzisiaj przytrafić polskiej edukacji: filozofia wraca do szkół. Cieszy to tym bardziej, że trudno zliczyć, ile to razy w ostatnim czasie zapraszano nas na pogrzeb filozofii. Jeśli więc jesteś człowiekiem młodym, nie chcesz myśleć sztampowo i powtarzać utartych opinii, ale chcesz rozumieć świat w jego całej złożoności – musisz to zrobić. Podejmijmy razem tę intrygującą przygodę, jaka wiąże się z poznawaniem filozofii.

LEKCJA CZWARTA: MŁODOŚĆ

1.

Już chyba za dużo piszesz o cierpieniu, nienawiści czy złu. Tak po trzech lekcjach filozofii zareagował jeden z zacnych Redaktorów portalu Polityka.pl. Pewnie ma rację, mówiąc, że może należy poszukać tematów, które odsłaniają drugą stronę naszego życia – tę optymistyczną, radosną, szczęśliwą. Tyle że obiecałem sobie, ale i Wam, Drodzy Czytelnicy, że będziemy myśleć o sprawach, które nas dotykają do szpiku, bo dzieją się na naszych oczach. Problemy, które nie pozwalają na spokojny sen. Kwestie, które zmuszają do opowiedzenia się po jednej lub drugiej stronie sporu.

Ale uwaga Redaktora – dodam: mojego dobrego Znajomego – skrywa iście filozoficzny problem. A mianowicie przekonanie, że my, ludzie, żyjemy w jednym z możliwie najlepszych światów. Czy aby na pewno?

A może jest dokładnie odwrotnie: świat, który tworzymy i którego jesteśmy bohaterami, to jeden z najgorszych? Stąd owe ciemności, które spowijają nasze życie. Stąd owe „dziury w dziejach”, by użyć zwrotu Emmanuela Levinasa, które pokazały, do czego jest zdolny człowiek: Auschwitz, Srebrenica, Rwanda, Abu Ghraib… Te dramatyczne „Lekcje ciemności”, by przywołać tytuł znakomitej książki polskiego eseisty Dariusza Czai, biorą się stąd, że uznajemy za dogmat stwierdzenie: „człowiek – to brzmi dumnie”.