Ciałem podobny do konia, głową do jelenia, nogami do słonia, ogonem do wieprza” – tak dwa tysiące lat temu jednorożca opisywał Pliniusz Starszy. Współczesny jednorożec wygląda inaczej. To nie stwór ze średniowiecznego bestiariusza, tylko unicorn – firma, w którą inwestorzy gotowi są włożyć co najmniej miliard dolarów. Na całym świecie takich przedsiębiorstw jest ok. 200. Marzycieli o dołączeniu do nich wciąż przybywa. Także w Polsce.
Droga do zostania unicornem zaczyna się od start-upu, czyli stworzenia młodego przedsiębiorstwa, zwykle technologicznego. Pięć lat temu zrobił to Bartosz Mozyrko. Założył Usability Tools – start-up, który dostarcza innym firmom narzędzia pozwalające zrozumieć, dlaczego klienci nie są aktywni w internecie, np. nie składają zamówień. Dzięki Usability Tools dwa lata temu Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy poprzez swoją stronę internetową zebrała nie 200 tys. zł – jak rok wcześniej – ale milion. Od kiedy Bartek jest start-upowcem, jego życie mogłoby być materiałem na scenariusz filmowy. Są tam duże pieniądze – jak milion złotych na start firmy, głównie z funduszy unijnych – i stanie na krawędzi bankructwa, gdy parę razy okazało się, że nie potrafi rozwinąć produktu. Są sukcesy – jak maile od klientów: „Bartek, dzięki Tobie zarobiłem 100 proc. więcej!” – i porażki, gdy przychodzili pracownicy, że nie wytrzymają presji. Są też nagłe zwroty akcji, jak wtedy, gdy przypadkowo poznany handlowiec uratował firmę przed upadkiem, ale przy okazji doprowadził do odejścia zespołu.
Niby to samo spotyka każde przedsiębiorstwo, jednak w start-upach wszystko dzieje się w dużo większej skali. Pieniądze liczone są w setkach tysięcy, a nawet milionach złotych.