Żyjemy nie tylko w ciekawych, ale i paradoksalnych czasach. Rzeczywistość przyspiesza, więc coraz trudniej nadążyć z jej opisem, lecz coraz też bardziej tego opisu potrzebujemy, by zrozumieć sens tego, co się dzieje. Czy wydarzenia, które obserwujemy na Bliskim Wschodzie, w Ukrainie, Libii, Afryce są już oznakami trzeciej wojny światowej, czy tylko wyrazem chaosu wytworzonego przez trwający od blisko dekady kryzys instytucjonalny i gospodarczy?
Jak jednak formułować odpowiedzi, gdy w trakcie analizy pojawiają się takiej wagi fenomeny polityczne, jak Brexit i wybór Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych? Nawet jeśli ktoś je przewidział, to jak analizować możliwe konsekwencje? Mówienie, że przecież nie pierwszy raz prezydentem USA zostaje ekscentryk, populista i izolacjonista, nie uspokaja. Wszak historia, jeśli się powtarza, to jedynie jako farsa, a to kiepska dla nas pociecha.
To dobry czas, by sięgnąć po książkę „Przesilenie. Nowa kultura polityczna” wydaną przez Europejskie Centrum Solidarności. Powstała w bardzo prosty sposób, jako zbiór esejów gości Centrum, którzy na jego zaproszenie przez kilka ostatnich lat wygłaszali w Gdańsku wykłady o współczesnym świecie. Formuła wręcz banalna, często też dająca marny wynik, w tym przypadku jednak okazała się doskonałym kluczem, by nie tracąc analitycznej głębi, nadążać za duchem czasu.
Jacek Kołtan, redaktor tomu i organizator wykładowego cyklu, zdołał zgromadzić znakomitych autorów – jeśli komuś nie wystarczy Ulrich Beck, Alain Touraine i Jeffrey Goldfarb, na pewno z pożytkiem pozna przemyślenia Sławomira Magali, Jadwigi Staniszkis, Leszka Koczanowicza. A to tylko niewielka próbka osób – wybitnych badaczy społecznego świata i filozofów, którzy jednak nie ograniczają się do funkcji akademickich, lecz są intelektualistami.