Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Nauka

Na fundamencie utopii

Trzy dekady z siecią WWW

Brytyjski informatyk i inżynier, ojciec sieci WWW, Tim Berners-Lee. Brytyjski informatyk i inżynier, ojciec sieci WWW, Tim Berners-Lee. Karjean Levine / Getty Images
Światowa Pajęczyna, czyli WWW, zaistniała 6 sierpnia 1991 r. Na te prapoczątki przyszłej rewolucji złożył się duch europejskiej współpracy naukowców i suma szczęśliwych przypadków. Oraz skąpstwo w przyznawaniu grantów.
Pierwszy serwer WWW zlokalizowany w szwajcarskim ośrodku CERN.CERN/Science Photo Library/EAST NEWS Pierwszy serwer WWW zlokalizowany w szwajcarskim ośrodku CERN.

Głównym bohaterem opowieści o WWW jest Timothy Berners-Lee, brytyjski fizyk, który miał szczęście urodzić się w rodzinie matematyków zaangażowanych w początki rewolucji komputerowej. Pracowali oni w zespole naukowców zajmujących się w firmie Ferranti budową i rozwojem cyfrowych maszyn Mark 1 i Mark 1 Star. Matka Tima, Mary Lee Woods, zyskała nawet miano pierwszej zawodowej programistki na Wyspach Brytyjskich.

Matematyka i komputery były stałym tematem rodzinnych rozmów także wtedy, gdy na świat zaczęły przychodzić dzieci – Timothy urodził się w 1955 r. Zapamiętał, że jedną z obsesji jego ojca Conwaya Bernersa-Lee był ludzki mózg i sposób jego pracy tak bardzo różniący się od „mózgów elektronowych”, czyli komputerów. Owszem, już wtedy potrafiły liczyć o wiele szybciej od najsprawniejszych rachmistrzów, ale zupełnie nie radziły sobie z przetwarzaniem informacji na zasadzie skojarzeń i asocjacji pomiędzy pozornie odległymi tematami. Czy tę przepaść można zasypać? Czy w oparciu o komputery da się zbudować system organizacji wiedzy wspomagający ludzkie myślenie?

Pytania te rezonowały z tezami głośnego eseju „As we may think” opublikowanego w miesięczniku „The Atlantic” w 1945 r. przez Vannevara Busha. Bush pełnił funkcję dyrektora Biura ds. Badań Naukowych i Rozwoju w administracji Franklina Delano Roosevelta. W swoim tekście zdefiniował de facto program rozwoju systemów informatycznych na kolejne dekady, kiedy największym kluczowym wyzwaniem stojącym przed człowiekiem będzie nadążanie za błyskawicznie rosnącą ilością informacji i zasobami wiedzy. Bush przedstawił odpowiedź na to wyzwanie – był nią Memex, system umożliwiający tworzenie automatycznych odnośników między tekstami. Dziś to oczywiste dla każdego użytkownika internetu – wystarczy kliknąć na „link”, żeby przeskoczyć do powiązanego dokumentu.

Polityka 32.2021 (3324) z dnia 03.08.2021; Nauka i cywilizacja; s. 61
Oryginalny tytuł tekstu: "Na fundamencie utopii"
Reklama