Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Nauka

Sezon na prognozy. Jakie będzie lato w Polsce? Tego nie wie nawet AI

Kurtyna wodna w Katowicach, 1 lipca 2025 r. Kurtyna wodna w Katowicach, 1 lipca 2025 r. Anna Lewanska / Agencja Wyborcza.pl
Sezon na prognozy, jakie będzie tegoroczne lato, już w pełni. Mimo postępów technologii nadal bardzo niewiele możemy na ten temat powiedzieć, bo sprawdzalność prognoz długoterminowych jest niska. Dlaczego?

Prognozowanie pogody to bardzo skomplikowana sprawa. Prognozy numeryczne wyliczane przez superkomputery są dokładne mniej więcej na najbliższe 60–72 godz., maksymalnie do trzech dni. Potem ich dokładność gwałtownie spada, czyli prognozowane wartości są obarczone coraz większym błędem.

Prognozy na więcej niż siedem dni są już bardzo niepewne. Wskazują możliwy kierunek rozwoju sytuacji, ale nie należy ich traktować zbyt poważnie. Dlaczego?

Dla systemów chaotycznych (a takim jest stan atmosfery, czyli pogoda) charakterystyczne jest to, że nawet bardzo drobna zmiana początkowych parametrów sprawia, iż późniejsze obliczenia mocno się od siebie różnią. Stąd i nazwa takich systemów – drobna różnica wprowadza czasem chaos.

Marzenia o idealnej prognozie pogody

Początki numerycznych prognoz pogody opisywał w „Polityce” Andrzej Hołdys, wspomniał urodzonego w 1881 r. Lewisa Fry′a Richardsona, który „był meteorologiem, wizjonerem, ale przede wszystkim matematykiem. Marzył o wynalezieniu idealnej metody przewidywania pogody”. Na początku lat 20. XX w. Richardson napisał „Weather Prediction by Numerical Process” (czyli „Prognozowanie pogody za pomocą procesów obliczeniowych”). W tym dwustustronicowym dziele zaproponował pokrycie globu siatką 2 tys. obserwatoriów meteorologicznych. Dane z nich trafiałyby błyskawicznie do jednej lub kilku wielkich hal, w których pracowałyby tysiące ludzi wykonujących obliczenia potrzebne do przygotowania prognozy, a raczej tysięcy prognoz, które byłyby wyświetlane na mapie świata zajmującej jedną ze ścian. Owych rachmistrzów określał zresztą „komputerami”.

Reklama