Dom energetycznie samowystarczalny

Zimny, źle zaizolowany dom jest jak worek bez dna: jego ogrzewanie pochłania duże pieniądze. Rosnące ceny energii już sprawiły, że coraz lepsze ocieplanie ścian i stropów stało się regułą. Na bardziej kosztowne rozwiązania, takie jak mechaniczna wentylacja z odzyskiem ciepła czy pompa ciepła, decyduje się jednak niewielu. Tymczasem, jeśli liczyć nie tylko koszty budowy domu, ale także wydatki na jego utrzymanie w ciągu 20 lat, budynek energooszczędny jest średnio o 37 proc. tańszy niż standardowy, postawiony zgodnie z obecnymi wymaganiami (według analizy Krajowej Agencji Poszanowania Energii). Pieniądze z Funduszu Wydatki na energooszczędne rozwiązania można będzie sobie wkrótce częściowo zrekompensować. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma dopłacać do kredytów na domy o niewielkim zapotrzebowaniu na energię. Fundusz podpisał porozumienie z 7 bankami, akcja kredytowa rozpocznie się w tym kwartale br. Program NFOŚiGW wprowadził dwa symbole – NF40 i NF15 – określające standardy, jakim muszą odpowiadać domy, na których budowę albo kupno można będzie zaciągnąć kredyt z dopłatą. W pierwszym przypadku zapotrzebowanie budynku na energię do ogrzewania, wentylacji i podgrzewania wody nie może być większe niż 40 kWh/m kw. rocznie. W drugim – nie może przekraczać 15 kWh/m kw. rocznie. Przy standardzie NF15 dopłata wyniesie 50 tys. zł, przy NF40 – 30 tys. zł. Program zapowiada także wsparcie dla zaciągających kredyty na kupno mieszkań w budynkach, którym deweloperzy zapewnili wymienione tu standardy. Na razie jest to możliwość raczej teoretyczna. Jedyne osiedle, w którym mieszkania spełnią wymagania NFOŚiGW, powstaje w Gdańsku Osowej. Ceny są umiarkowane (4,8–5,8 tys. zł/m kw.), ale część lokali wciąż czeka na kupca. Drugie takie osiedle, z 12 mieszkaniami w trzech domach bliźniakach, zamierza zbudować w Poznaniu firma deweloperska NEO-BUD. Reklamowane jest jako pasywne, z budynkami w standardzie NF15. – Do budowy użyte zostaną ekologiczne materiały, takie jak silikaty czy izolacje z włókna drzewnego – zapowiada architekt Tomasz Mielczyński z firmy BUILDgreen, która to osiedle projektuje. NFOŚiGW przeznacza na dopłaty do kredytów 300 mln zł. Jak na sześcioletni program – niewiele. Mimo to dotacje te są wydarzeniem obecnego sezonu i jedyną dobrą nowiną dla budujących. Na wsparcie z budżetu państwa liczyć w tym roku nie można: o kredyt z programu Rodzina na Swoim już nie można wystąpić (skończył się w 2012 r., skorzystało z niego ponad 177 tys. osób), a na program Mieszkanie dla Młodych trzeba jeszcze poczekać. – Narodowy Fundusz chce przygotować inwestorów, projektantów, wykonawców i producentów materiałów do zaostrzonych wymagań dyrektywy Unii – twierdzi Witold Maziarz, rzecznik NFOŚiGW. Zobowiązała ona kraje członkowskie, żeby wszystkie budynki stawiane po 2020 r. miały „niemal zerowe zapotrzebowanie na energię”. Projekt rozporządzenia ministra transportu i budownictwa przewiduje, że w Polsce od początku 2021 r. maksymalne zapotrzebowanie budynków mieszkalnych na energię pierwotną, tj. nieodnawialną, wyniesie 70 kWh/m kw. rocznie. Czyli niemało – wymagania techniczne stawiane budynkom w naszym kraju są liberalne i takie pozostaną. Projekty pod kredyt Gdzie szukać projektów, które odpowiadają wymaganiom Funduszu? Jeśli upatrzyliśmy już sobie projekt domu, nie musimy z niego rezygnować. Wprowadzenie zmian, dzięki którym zostaną one spełnione, deklarują eksperci Narodowej Agencji Poszanowania Energii. Jak się dowiadujemy w NAPE, oferta zainteresowała głównie… deweloperów. Kredyt z dopłatą może się stać atutem w walce o klienta. Optymalizacją projektów, czyli maksymalnym ograniczeniem zapotrzebowania na energię, zajmuje się także wielu renomowanych audytorów energetycznych (lista audytorów jest na stronie Ministerstwa Transportu i Budownictwa www.transport.gov.pl).   Jeśli dopiero szukamy projektu, na uwagę zasługują pracownie, które wygrały w tym roku konkurs miesięcznika „Murator” na energooszczędny dom. Pierwsza nagroda przypadła pracowni Menthol Architekci, której udała się rzecz niełatwa: zaprojektowanie domu pasywnego, w standardzie NF15, a jednocześnie efektownego i oryginalnego (większość budynków pasywnych przypomina, niestety, stodołę). Drugą nagrodę dostał zespół arch. Cezarego Sankowskiego, który zaprojektował dom o wyjątkowo niskim zapotrzebowaniu na energię, rzędu 9,9 kWh/m kw. rocznie. Pracownie architektoniczne mają już sporą ofertę projektów, które spełniają wymagania NFOŚiGW (wizualizacje i opisy można znaleźć w Internecie). Katalog składający się z 55 projektów przygotowała także Grupa Saint-Gobain, oczywiście z zastosowaniem materiałów i rozwiązań firm wchodzących w skład tej grupy. Kolekcja projektów Energo, odpowiadających z nawiązką standardowi NF40, powstała także w pracowniach Grupy Archipelag. Na przykładzie projektu z tej kolekcji (patrz ramka poniżej) pokazujemy zastosowane w nich rozwiązania. – Dom nie tylko oszczędza energię, ale także ją pozyskuje: wykorzystuje system solarny, wentylację mechaniczną i pompę ciepła. W projekcie zastosowaliśmy duże drzwi tarasowe, które sprawiają, że zaciera się granica między salonem a ogrodem. Zaplanowaliśmy optymalne doświetlenie poddasza, wykorzystując ciepło słońca – podkreśla zalety projektu jego autor architekt Artur Wójciak. Dom można zbudować tak, żeby był energetycznie niemal samowystarczalny. A nawet przekazywał nadwyżki energii elektrycznej do sieci energetycznej. Kolektory z dotacją W Europie, zwłaszcza w Niemczech, coraz bardziej popularne są przydomowe instalacje fotowoltaiczne, przetwarzające światło słoneczne w energię elektryczną. W Polsce słoneczne minielektrownie stanowią rzadkość, ale to może się zmienić. W Krakowie Bank Ochrony Środowiska zaczął udzielać dotowanego kredytu (z dopłatą z Wojewódzkiego FOŚiGW) na takie elektrownie, o mocy maksymalnie 10 kW. Dopłata stanowi 50 proc. kosztów instalacji, nie może być