TAK dla sprzeciwu pani prof. Barbary Engelking („GW” 4.04) wobec pomysłu usytuowania pomnika Sprawiedliwych obok Muzeum Historii Żydów Polskich, co ma zostać ogłoszone ausgerechnet 19 kwietnia. Jest to podobno inicjatywa Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu. Jako jedno z nich uważam, że pomnik taki powinien był stanąć już dawno, i poczuwam się do winy, że go nie ma. Zadbałem tylko, by rodzina państwa Salonek, która mnie ocaliła, miała swoje drzewko w Jerozolimie i medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Niefortunny wybór miejsca wypacza jednak sens pomnika – pisze słusznie prof. Engelking. „Można go odczytać tak, jakby państwo polskie swoim autorytetem deklarowało ostatnie słowo, jak gdyby opowiadało się po stronie tych, którzy wypychają do przodu garstkę sprawiedliwych, chowając się za ich plecami i mówią dziecinnie: »a myśmy pomagali«. Może to być odczytane jako przejaw pychy, która wymaga, by »nasze« było na wierzchu”. Niestety, państwo polskie ustami swoich najwyższych władz – prezydenta RP i redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej” – opowiedziało się za lokalizacją obok muzeum. Rozumiem ich racje, podobnie jak argumenty prof. Adama Daniela Rotfelda, który ogłosił w tejże „Gazecie” swoje votum separatum wobec stanowiska Barbary Engelking. „Nie chcem, ale muszem” jednak napisać, że nawet tak szacowne osoby, jak prezydent i profesor – które niezwykle cenię – mnie nie przekonują. Moim zdaniem miejsce pomnika jest za murem – tam, gdzie nas ratowano. TAK dla pani prof. Ewy Kuryłowicz, która prowadzi walkę w obronie Powiśla, przed hałasami, smrodami i rykami, jakie do białego rana dobiegają z sąsiednich knajp i klubów. Na łamach „Gazety Stołecznej”, ale nie tylko, bo pani profesor oddała sprawę do sądu, już co najmniej od roku toczy się batalia mieszkańców przeciwko właścicielom, klientom i patronom okolicznych klubów. Obie strony mają swoje argumenty. Strona klubowa (przy wyraźnej sympatii „Gazety”) podkreśla, że młodzież ma prawo do zabawy, spotkań, po całym dniu pracy może pójść w miasto, w pobliżu mieści się uniwersytet, studenci muszą się wyszumieć, nie jesteśmy miastem muzeum, a kto chce mieszkać w centrum miasta, tuż nad Wisłą, ten musi liczyć się z kosztami, właściciele pubów i klubów instalują słabszą aparaturę dźwiękową, wynajmują coraz więcej przenośnych toalet i w ogóle szukają współpracy z mieszkańcami. Słyszy się też głosy, że komu się nie podoba, ten może się przeprowadzić do innej dzielnicy. „Nie możemy dopuścić do tego, żeby jedna osoba wymusiła, że nad Wisłą nie będzie życia”. Na Zachodzie – mówią – miasta żyją całą noc, a Warszawa jest martwa. Mieszkańcy zaś cierpią, bo w promieniu kilkuset metrów od ich mieszkań rozchodzi się zapach moczu, nie sposób otworzyć okna, walają się puszki i butelki, panuje brud i smród, a przede wszystkim rozlega się potworny hałas (słyszalny nawet w prawobrzeżnej Warszawie), okrzyki „kurwaaa!” latają w powietrzu, od muzyki typu łubudubu kruszą się mury i pękają bębenki. Zresztą, nawet gdyby grali „Cztery pory roku”, byłoby to nie do zniesienia, okna nie można otworzyć, nie pomagają stopery w uszach, nauszniki i poduszki na głowę, a wyspać się trzeba. Poza tym niektórzy zapłacili majątek, żeby mieszkać na Powiślu, i ewentualna przeprowadzka dzisiaj to strata tysięcy złotych. Oczywiście właściciele klubokawiarni też nie prowadzą ich za friko i bronią swoich dochodów. A władze miasta kluczą, poszukują kompromisu, może ciszej, może tylko do północy, może wydzielić strefy gwaru nocnego, może, może... Ja na szczęście nie mieszkam w strefie gwaru nocnego, ale w pełni rozumiem i solidaryzuję się z panią profesor. Nie ona jedna broni ciszy. Ducha nie gaście! W każdym wielkim mieście są dzielnice gwaru i zabawy, kluby i dyskoteki, ale nieulokowane w spokojnych dzielnicach, pod uszami i oknami bogu ducha winnych mieszkańców. Byłem niedawno w ogromnym i bardzo głośnym klubie na ul. B