AGNIESZKA SOWA: – Polska w leczeniu niemal wszystkich odmian raka jest na szarym końcu w Europie, z wynikami niemal o połowę gorszymi niż Szwecja czy Francja.
RADOSŁAW MĄDRY: – I ze wskaźnikiem pięcioletniego przeżycia z chorobą nowotworową o 10 proc. niższym niż europejska średnia, o 20 proc. od amerykańskiego. I ze znacznie – średnio o 27 miesięcy – opóźnionym dostępem do nowoczesnych leków onkologicznych. Tyle czasu mija od rejestracji w krajach Europy Zachodniej. Mamy dostęp tylko do połowy tych leków onkologicznych, które tam są refundowane. Zgoda, tam średni dochód na obywatela jest dwu- czy trzykrotnie wyższy niż w Polsce. Ale choćby Czechy, z podobnym dochodem, również dystansują nas w kwestii dostępności najnowszych terapii.
Tymczasem genetycy chcieliby, żeby onkolodzy częściej kierowali pacjentów na badania genetyczne, tzw. profilowanie, pozwalające określić, który lek u konkretnego pacjenta będzie najskuteczniejszy.
Tylko ten lek musi być zarejestrowany w tym wskazaniu, dostępny i efektywny. Co nam da wiedza, że pacjentka powinna dostawać niwolumab, którego nie ma w rejestracji dla raka jajnika, a kosztuje 40 tys. zł miesięcznie? Kora Jackowska, którą się opiekowałem, swoją aktywnością wywalczyła dla polskich pacjentek olaparyb w leczeniu podtrzymującym po wznowie. Niedawno w Monachium na ESMO 2018 pokazano badania świadczące o tym, że olaparyb jest jeszcze bardziej skuteczny, gdy jest stosowany w pierwszej linii leczenia. Niedługo będzie rejestracja europejska. W Niemczech już jest stosowany w pierwszej linii. W Polsce będzie za 2,5 roku, może nawet później. Dlatego, że jest drogi. A równocześnie przez te wszystkie lata nie była refundowana adneksektomia profilaktyczna, czyli usunięcie jajników i jajowodów u zdrowych kobiet z mutacją genetyczną BRCA1.