Ludzie Żydom zgotowali ten los

20 kwietnia 2019

Marsz Pamięci w Krakowie, 2019 r. Jakub Porzycki / Agencja Gazeta

Zamiast „Ludzie ludziom zgotowali ten los” mędrcy z IPN w filmowym materiale w dniu rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim napisali: „Ludzie (Niemcy) ludziom zgotowali ten los”. Ktoś dokonał korekty, aby nikt, broń Boże, nie pomyślał, że „ludzie” to może znaczyć także „Polacy”.

Przez kilka godzin – w 76. rocznicę rozpoczęcia powstania w warszawskim getcie – na stronach Instytutu Pamięci Narodowej na początku materiału filmowego wykonanego na podstawie niemieckich nagrań z getta widniał napis trawestujący słynną frazę z „Medalionów” Zofii Nałkowskiej. Zamiast „Ludzie ludziom zgotowali ten los” mędrcy z IPN napisali: „Ludzie (Niemcy) ludziom zgotowali ten los”.

Jakiś usłużny urzędnik, chcąc się przypodobać władzy mającej obsesję na punkcie wybielania najczystszego z narodów z wszelkiej odpowiedzialności za mordowanie Żydów, dopisał swoją korektę, aby nikt sobie, broń Boże, nie pomyślał, że „ludzie” to może znaczyć także „Polacy”. Ludzie Niemcy, owszem – wszak tylko Niemcy mogliby być do czegoś takiego zdolni. Lecz co do Polaków, to lepiej już ich „odludzić”, zdehumanizować, poza granice gatunku homo wydalić, byleby nie było, że mają – poprzez przynależność do tego samego genus co Niemcy – cokolwiek wspólnego z wiadomo czym, co uczyniono, no, wiecie komu.

Czytaj także: O stereotypach wokół likwidacji getta w Warszawie

Kto i komu zgotował ten los?

Gdybyż stało tam chociaż: „Ludzie (Niemcy) ludziom (Żydom) zgotowali ten los”. Ale nie – przez grzeczność IPN zechciał zdejudaizować Żydów, uwolnić ich na tę żałobną okoliczność od wstrętnego stygmatu. Dzięki temu cytat pozostał judenfrei. I sami Żydzi zakosztowali zakazanego owocu całkowitego oczyszczenia z żydostwa.

Jan Hartman

Filozof i publicysta, rocznik 1967, z pochodzenia wrocławianin, absolwent KUL, w latach 1990–2018 mieszkał w Krakowie, a obecnie w Warszawie. Jest profesorem filozofii na UJ (na Wydziale Nauk o Zdrowiu). Napisał ponad dwadzieścia książek z różnych dziedzin filozofii oraz podręczników. Zajmuje się metafilozofią, filozofią polityki, etyką i bioetyką. Od wielu lat uprawia publicystykę i komentuje wydarzenia polityczne. Oprócz „Polityki” współpracował lub współpracuje z kilkunastoma tytułami, m.in. „Przeglądem Politycznym”, „Gazetą Wyborczą”, „Tygodnikiem Powszechnym”, „Przekrojem”, „NIE”. W 2002 r. otrzymał nagrodę premiera za rozprawę habilitacyjną, a w 2009 nagrodę Grand Press w kategorii publicystyka.

Liberał o nachyleniu socjaldemokratycznym. Natura dość łagodna i koncyliacyjna, jakkolwiek ze skłonnościami neurotycznymi i upodobaniem do ironii. Może dlatego uchodzi za radykała, wszelako niesłusznie. W stanie wojennym tzw. wyrostek – rozrzucał ulotki itp. Potem uprawiał taternictwo i nadal lubi góry. Sporo politykował. Był członkiem Unii Wolności, blisko współpracował z SLD, a w latach 2012–14 współtworzył Twój Ruch. Założył i przez 25 lat prowadził czasopismo filozoficzne UJ „Principia”. Ma córkę Zofię. Więcej informacji o sobie (i nie tylko) zawarł w książce „Spowiedź antychrysta”.