JOANNA CIEŚLA: – Z Wielkiej Brytanii wyjechało w ostatnim roku ponad 100 tys. mieszkających tam Polaków. Po raz pierwszy od naszego wejścia do UE tak znacząco ich ubyło, zostało 905 tys. Polski rząd może to ogłaszać jako swój sukces?
MARIUSZ DZIĘGLEWSKI: – Przede wszystkim trudno mieć pewność, że wyjeżdżający z Wielkiej Brytanii, niewątpliwie w reakcji na brexit, rzeczywiście wrócą do Polski. Równie dobrze mogą pojechać do Norwegii lub innego z krajów skandynawskich. A nawet jeśli wrócą, po kilku miesiącach mogą ponownie emigrować. Poza tym ewentualne powroty do kraju zazwyczaj w niewielkim stopniu są zasługą jakiegokolwiek rządu. Wraca się z powodów osobistych, związanych z poczuciem tożsamości, najczęściej rodzinnych. Jest to niezwykle zróżnicowane i subiektywne.
Nie ma znaczenia 500 plus? Poprawa sytuacji ekonomicznej w Polsce?
Ma znaczenie marginalne. Tak w każdym razie wynikało z moich wieloletnich badań nad migrantami powrotnymi i tym, jak są postrzegani. W ostatniej edycji badań przeprowadziłem indywidualne wywiady z osobami, które powróciły do kraju. Ponadto zrobiłem sondaż dotyczący postaw wobec nich. Łącznie badaniem objętych zostało ponad 600 osób. Korzystałem również ze statystyk publicznych i baz danych m.in. GUS, POLPAN, Eurostat czy European Social Value. Owszem, jedna z moich ostatnich rozmówczyń była bardzo podekscytowana tym, że wysłała CV do dwóch polskich firm i obie chciały ją zatrudnić: „Jak to? 10 lat temu wysyłałam setki CV i nic!”.
Polska przez ostatnie 15 lat w szalonym tempie doganiała kolejne kraje pobytu. Różnica między przeciętnymi dochodami ludzi w Polsce i w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Irlandii wyraźnie zmalała. Migranci dostrzegają to, widzą też jednak, że wciąż nie jest to ten sam poziom zarobków.