Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Świat

Cud czy błąd?

Polskie granice światowej rewolucji

Jerzy Kossak, „Pogon konnicy za Kozakami” (1930). Jerzy Kossak, „Pogon konnicy za Kozakami” (1930). M. Skorupski / Forum
Co zdecydowało o rezultacie Bitwy Warszawskiej: lekkomyślność i brawura Sowietów czy patriotyczna mobilizacja słabszej militarnie Polski – zastanawia się rosyjski historyk Fiodor Gajda.
Warszawa, plac Saski (dzis Piłsudskiego). Defilada po zwycieskiej wojnie. Sobór w tle zostanie wkrótce rozebrany.arch. J.Wojciechowskiej/Forum Warszawa, plac Saski (dzis Piłsudskiego). Defilada po zwycieskiej wojnie. Sobór w tle zostanie wkrótce rozebrany.

Katolickie święto, przypadające na 15 sierpnia – Wniebowzięcie Maryi Panny – jest w Polsce obchodzone ze szczególnym rozmachem. 15 sierpnia 1920 roku to dzień cudu nad Wisłą, kontrnatarcia wojsk polskich, zakończonego całkowitym rozgromieniem bezbożnych bolszewików. Sama Matka Boska obroniła naród polski. Przy czym Polacy, którzy oparli się strasznej bolszewickiej nawale, uratowali nie tylko swoją niepodległość, ale powstrzymali „komunistyczną zarazę” zagrażającą całej Europie. A przecież wydawało się, że sytuacja Polski jest beznadziejna…

Po drugiej stronie frontu wspomnienia o tym wydarzeniu były zgoła inne. Dla Związku Radzieckiego „pańska Polska” była agresorem, który tylko dzięki przypadkowi uniknął zasłużonego odwetu i na dodatek oderwał kawałki Ukrainy, Białorusi i Litwy. Poza tym w polskiej niewoli zginęły dziesiątki tysięcy radzieckich jeńców…

Od Finlandii po Jugosławię

I wojna światowa nie oszczędziła ziem polskich. Przechodził przez nie front wschodni. Polacy walczyli przeciw sobie w szeregach armii zaborców: Rosji, Austrii i Prus. Nawet w najśmielszych snach nie śnili, że te potężne imperia wkrótce runą. A tak właśnie się stało. Na mapie Europy powstało kilka odrodzonych, nowych państw – od Finlandii po Jugosławię. Młode kraje marzyły o wielkości.

W samym centrum regionu i w samym centrum burzliwych wydarzeń znalazła się Polska, zszyta z trzech kawałków: znajdującego się pod rosyjskim zaborem Królestwa Polskiego, niemieckiej Wielkopolski i austriackiej Galicji. Naczelnikiem państwa polskiego został Józef Klemens Piłsudski, rewolucjonista i polski nacjonalista, walczący przeciw Rosji w czasie I wojny. Granice odrodzonego państwa miały być dopiero wyznaczone.

Reklama