W drodze do Meksyku papież Franciszek zatrzymał się na kilka godzin na Kubie. Na lotnisku w Hawanie czekał na niego patriarcha Cyryl, zwierzchnik największego Kościoła prawosławnego na świecie. Cerkiew rosyjska skupia ok. 160 mln wyznawców. Cyryl nie jest jednak zwierzchnikiem całego światowego prawosławia. Tę funkcję sprawuje honorowo „ekumeniczny” patriarcha Konstantynopola (współczesny Stambuł), którym jest od 1991 r. arcybiskup Bartłomiej I. Media globalne uznały spotkanie Franciszka z Cyrylem za historyczne i przełomowe. Jednak dialog katolicko-prawosławny toczy się intensywnie od półwiecza, zgodnie z uchwałami II rzymskokatolickiego Soboru Watykańskiego. Papieże, w tym Jan Paweł II, spotykali się wielokrotnie z patriarchami Konstantynopola. W 1964 r. patriarcha Atenagoras i papież Paweł VI zdjęli wzajemnie ekskomuniki, którymi zwierzchnicy obu Kościołów, rzymskiego i bizantyjskiego, obłożyli się w 1054 r. (tzw. wielka schizma w chrześcijaństwie). W czasie rozłamu młode prawosławie w Rosji dopiero się kształtowało po przyjęciu w 988 r. chrztu z Konstantynopola przez księcia kijowskiego Włodzimierza. Papieże współcześni bezskutecznie pragnęli odbyć pielgrzymkę do katolików w Rosji i spotkać ze zwierzchnikiem Cerkwi rosyjskiej. Udało się to dopiero w Hawanie.
Wybór stolicy Kuby można odczytać jako swoistą deklarację, że przyszłość chrześcijaństwa należy do „nowego świata”. Tak jakby Europa, matecznik zorganizowanej religii chrześcijańskiej, przestała być najbardziej żywotną jej częścią. Owocem spotkania jest obszerny dokument o współdziałaniu, podpisany przez obu przywódców. Ostrożne zadowolenie ze spotkania wyraził m.in. szef episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki, który zaznaczył, że to pierwszy krok na długiej drodze ku złagodzeniu rany podziału.